Pandjesbazen, huisjesmelkers en goed verhuurderschap

Naar aanleiding van de bewonersenquête en de eerste bijeenkomst over huren met kuren ontstond er bij veel bezoekers behoefte om dieper in te gaan op de particuliere verhuursector. Extra relevant, schetste stadsgeograaf Cody Hochstenbach in zijn inleiding, omdat de particuliere huursector na jarenlange daling weer groeit en er weinig grip is op de sector. Tegelijkertijd groeit de woononzekerheid door woekerhuurprijzen en tijdelijke contracten.

En dat terwijl dit wel nodig is, zei directeur Paulus Jansen van de Woonbond, de landelijke belangenvereniging van huurders. Hij schetst hoe juist onderhoudsproblematiek aan de onderkant van de verhuurdersmarkt speelt. “Er is beroerde nationale wetgeving en amper sancties. Verhuurders mogen alles. Daardoor krijg je misbruik. En een groot gedeelte van de markt kennen we simpelweg niet.”

Ook volgens Co Koning, directeur beleid van Vastgoed Belang, de belangenvereniging voor particuliere vastgoedbeleggers zijn louche particuliere verhuurders moeilijk in beeld te krijgen. “De boeven willen geen lid worden van Vastgoed Belang, maar hebben wel grote invloed op ons imago. Ook wij bereiken de rotte appels niet.” Koning relativeert de problematiek. “Incidenten over slecht verhuurderschap worden uitvergroot.” Maar, zegt hij ook, een verhuurder is “wel gek als hij niet reageert op onderhoudsklachten. “Je sloopt je eigen pand als je daarin niet investeert en onderhoudt.”

Daarom, zei Paulus Jansen, moeten we andersom redeneren en juist de goede verhuurders belonen. Hij keek daarbij bijvoorbeeld naar Wenen waar ze dit doen. Maak een lijst van bonafide verhuurders die vijf jaar “schoon zijn”. Beloon ze, bijvoorbeeld als ze hun woningen verduurzamen. Tegelijkertijd moeten we manieren vinden om “de groep aso’s en cowboys onder de verhuurders” zo klein mogelijk te houden. Dat kan, met naming en shaming en een zwarte lijst. Ook ziet Jansen wel wat in een verhuurdersvergunning, die kan worden afgenomen als een pandjesbaas zich schuldig maakt aan slecht verhuurderschap. Hij pleit voor meer samenwerking tussen huurteams, Bouw en Woningtoezicht van de gemeente en de politie.

Vastgoed Belang, zei Co Koning, ziet meer in zelfregulering en ziet de oplossing vooral in betere communicatie tussen huurder en verhuurder. Daarom hebben ze een app gemaakt waarin meldingen, reacties en huisbezoeken kunnen worden vastgelegd zodat voor iedereen duidelijk is wat de gemaakte afspraken zijn. Hij gelooft niet in repressie, maar juist in gesprek. En ziet tegelijkertijd dat particuliere verhuurders niet uit de kosten komen rond sociale huur: de kosten van renovatie overstijgen vaak de huurinkomsten.

In een veranderende stad moeten we, concludeerde iedereen, nadenken over de rol die we willen geven aan de particuliere huursector. Op 17 december presenteren we de veranderende stad en de manier waarop onderhoudsklachten hierin een rol spelen aan onder meer wethouder Laurens Ivens. Voor stadsgeograaf Cody Hochstenbach móet de gemeente uiteindelijk een duidelijker visie hebben op wat ze willen van die huursector. Paulus Jansen pleitte ervoor dat het grondbeleid bij de wethouder Wonen komt te liggen zodat er daar meer middelen zijn om afspraken te maken met particuliere verhuurders. En Co Koning riep nog even op “particuliere verhuurders niet te demoniseren”, en juist het gesprek aan te gaan met elkaar.

Die oproep was niet tot ieders tevredenheid. “Dat probeer ik al jaren”, zei iemand uit het publiek, “maar ik word gewoon genegeerd”. “De eigenaar wil niet met ons praten”, reageerde een ander. Mireille Pool, een andere huurder, vertelde alle instanties al over de vloer gehad te hebben, van GGD tot gemeente en Huurcommissie, maar nog steeds in een huis in zeer slechte staat te wonen. Op deze maandagavond in De Balie was er in ieder geval een ingang tot gesprek. En erkende iedereen de noodzaak meer grip te krijgen op een groep malafide verhuurders die nu niet in beeld is.