Dit is een programma van De Vierde Golf, De Balie voert geen inhoudelijke redactie op deze avond.
Links progressieve partijen maken zich vanouds hard voor burgerrechten en verzetten zich vanuit het ideaal van individuele ontplooiing en zelfbeschikking tegen een autoritaire staat. Zij onderscheiden zich traditioneel van rechts-liberale partijen door nadruk te leggen op de sociale plichten van de overheid om die individuele vrijheid mogelijk te maken. Zoals het bevorderen van volksgezondheid en milieu, en het zorgen voor onderwijs, voldoende woongelegenheid en culturele ontplooiing.
Toch hebben tijdens de coronacrisis vrijwel alle partijen meegestemd met ingrijpende maatregelen die indruisten tegen fundamentele vrijheden en links progressieve waarden. De kritiek op het lockdownbeleid werd hoofdzakelijk vertolkt door uiterst rechtse partijen, links progressieve partijen vonden het beleid vaak nog niet restrictief genoeg! Er leken slechts twee posities mogelijk: óf je was een wetenschapssceptische ‘sociaal-darwinist’ die de belangen van de markt verdedigde, of je was solidair met de kwetsbaren voor het virus en pleitte voor een ingrijpende controle door een autoritaire, op deskundigen leunende staat. Het was wappie of wetenschap, economische vrijheid versus controlestaat.
In een serie bijeenkomsten staan we stil bij de vraag waar was progressief links in de coronacrisis? Waarom was het zo oorverdovend stil? Waarom was er niets te merken van de noodzakelijke worsteling, of de maatregelen wel de toets van rechtmatigheid, proportionaliteit, noodzakelijkheid doorstonden?
Woensdag 30 juni om 20.30 uur is de startbijeenkomst waarin Marli Huijer (arts en hoogleraar publieksfilosofie, Erasmus Universiteit Rotterdam) haar visie deelt over hoe de begrippen solidariteit en vrijheid terecht en onterecht werden gebruikt in de politiek maatschappelijke discussie. Zij geeft een lezing over hoe ‘solidariteit’ als menselijk, natuurlijk vermogen politieke condities nodig heeft om te floreren, hoe volgens haar die condities in onze economie zijn geërodeerd en vervolgens verder zijn aangetast door de maatregelen tijdens de pandemie. Huijer zal o.a. pleiten voor een overheid die die condities om solidair te zijn faciliteert – en dit ook als opdracht meegeven aan linkse partijen.
Na een reactie van Martijntje Smits (techniekfilosoof) op de lezing van Marli Huijer gaan we het gesprek aan met Saskia Kluit (Eerste Kamerlid GroenLinks), Jazie Veldhuyzen (Fractievoorzitter Amsterdam BIJ1) en Klara Boonstra (Directeur van het wetenschappelijk bureau van de PvdA en hoogleraar internationaal arbeidsrecht VU). Wat is hun kijk op solidariteit in tijden van besmettingsgevaar. Welke vragen zouden politieke partijen zichzelf moeten stellen als zij nadenken over een pandemiebestendige samenleving? En welke positie zouden progressieve partijen in dit gesprek moeten innemen? Het gesprek wordt geleid door Rosalie Smit en Farid Tabarki.
De Vierde Golf – Wie zijn wij?
De Vierde Golf is een collectief van leden uit verschillende links progressieve politieke partijen. Wij vinden dat een verdiepend gesprek nodig is over de politieke lessen van de coronacrisis, voorbij de huidige diepe politieke en sociale patstellingen. Doel is om de dilemma’s te bespreken rond solidariteit, grondrechten en gezondheid(szorg), op zoek naar nieuwe, democratische perspectieven op een pandemische bedreiging. Ons doel is een “pandemiebestendige democratie”. Daartoe organiseren we lezingen en gesprekken, en schrijven we artikelen.
Na de zomervakantie zetten we de gesprekkenreeks voort met onderstaande thema’s:
- Omgaan met onzekerheid: Meer technocratie of meer democratie? Over de noodzaak van wetenschappelijke pluraliteit in een crisis.
- Politieke grondrechten in crisistijd: mag pandemiebestrijding ten koste gaan van individuele vrijheidsrechten?
- Gezondheidspolitiek: Hoe ver mag de plicht van de overheid gaan om ons leven te beschermen? Is lang leven een politiek doel?
- De veerkrachtige, pandemiebestendige democratie: hoe moet de samenleving zich voorbereiden op nieuwe (gezondheids)crises?