In de documentaire Nieuw Licht: het Rijksmuseum en de slavernij volgt documentairemaakster Ida Does de totstandkoming van de tentoonstelling ‘Slavernij’ van het Rijksmuseum. De tentoonstelling is de eerste tentoonstelling van het museum over 250 jaar slavernij vanuit een gekoloniseerd perspectief.
Hoe breng je de reconstructie van de Nederlandse slavernij geschiedenis in beeld? En is met deze tentoonstelling een eerste stap gezet in het dekoloniseren van ons culturele erfgoed? Daarover gaan we in gesprek met regisseur Ida Does, curator van het Rijksmuseum Valika Smeulders, en onafhankelijk onderzoeker, adviseur en schrijfster Aspha Bijnaar. We bespreken de soms tegenstrijdige gevoelens en onherroepelijke complicaties die het samenstellen van de slavernijtentoonstelling met zich meebrengt, en de dilemma’s van de filmmaker die dit proces minutieus vastlegt.
De film is online gratis te bekijken via de website van de NTR. Of kijk de film op 15 februari om 20:25 op NPO2.
Sprekers
Ida Does is documentairemaakster, geboren in Suriname. Haar carrière beslaat ruim dertig jaar, waarin ze zich in haar films vooral richt op (koloniale) geschiedenis en sociale (on)gelijkheid. Haar bekendste films zijn portretten van kunstenaars, zoals Trefossa (2007) en Poetry is an island, Derek Walcott (2013), en (Caribische) verzetsstrijders, als Anton de Kom (2009).
Dr. Valika Smeulders is sinds 2017 hoofd van de afdeling Geschiedenis van het Rijksmuseum. Als onderzoeker en curator specialiseerde zij zich in het koloniale verleden en representatie. Zij was lid van de Commissie Koloniale Collecties en de commissie voor een slavernijmonument in Den Haag, en is lid van het UNESCO Memory of the World Comité, de Werkgroep Caribische Letteren en het Comité Koninkrijksrelaties. In 2019 hield zij de zesde Rudolf van Lier-lezing aan de Universiteit Leiden en ontving ze de Black Achievement Award in de categorie Onderwijs en Wetenschap.
Dr. Aspha Bijnaar is onafhankelijk onderzoeker, adviseur, schrijfster, en directeur van stichting Educatie Studio. In 2002 promoveerde ze aan de Universiteit van Amsterdam. Haar onderzoek richt zich op het gebied van (erfgoed van) slavernij. Ze is algeheel coördinator, (concept)ontwikkelaar en woordvoerder van het landelijke samenwerkingsproject Musea Bekennen Kleur, waar ruim 31 musea gezamenlijk in actie komen voor verduurzaming van diversiteit en inclusie in de Nederlandse erfgoedsector.
Nicole Terborg is journalist, presentator en debatleider voor radio, televisie en op het podium. Ze leidt uiteenlopende bijeenkomsten: van debatten en congressen tot literaire festivals. Nicole heeft drie studies afgerond: een bachelor Journalistiek, een master Religie en Levensbeschouwing en een master Journalistiek.