"The sense of shame is more pronounced in Judaism than in any other world religion, particularly when it comes to the naked body. Nudity was not seen as obscene in ancient Judaism but as shameful. This explains why, in Jewish jurisdiction, baring a person's body partly or fully was a means of punishing or humiliating him or her. In Judaism there is also a difference between male or female nudity. Male nudity is an abhorrence if it occurs in a sacred place, elsewhere (such as in an open field) it is merely inappropriate and undesirable. Nudity in a woman is not blasphemous but it is a threat to sexual morality since the sight of a naked woman (and nakedness includes open hair as well) provokes the lust of men and is therefore sinful. The Zionists' more relaxed approach to nudity stands in stark contrast with the prudery of the Jewish orthodoxy." Robert Jütte is historicus met een scherp oog voor de manier waarop het zelfbeeld van mensen bepaald wordt door cultureel bepaalde attitudes ten opzichte van het lichaam. Als medisch en sociaal historicus schreef hij meer dan dertig boeken, waaronder een biografie van de uitvinder van de homeopathie, een studie naar de geschiedenis van de zintuigen van de oudheid tot het cyberspace tijdperk en een studie naar de geschiedenis van anticonceptie. In deze lezing zal hij onder meer ingaan op de verschillende religieuze taboes rond mannelijke en vrouwelijke naaktheid en de vernieuwende omgang met naaktheid door de Zionisten. Jütte is internationaal een van de voornaamste medische historici. Hij is Director of the Institute for the History of Medicine of the Robert Bosch Foundation en Adjunct Professor of History aan de Universiteit van Stuttgart. Ook is hij adviseur van het Duitse Museum voor Hygiëne in Dresden. Informatie over de lezingenserie
Over de lichamelijkheid van een spiritueel volk – gender, seksualiteit en het lichaam in de Joodse geschiedenis
Hoewel joden vaak worden geassocieerd met spiritualiteit, speelt het lichaam een belangrijke rol in de joodse geschiedenis. Niet alleen zijn er anti-joodse stereotypen die bepaalde lichamelijke kenmerken verbinden aan joden (joden als nerveus, vrouwelijk, klein, grote neus), ook joden zelf waren vaak bezig met hun lichaam, mannelijkheid en vrouwelijkheid – op religieus vlak met bijvoorbeeld de besnijdenis, de reinheidswetten, maar ook op cultureel vlak. We zien het bij Max Nordau’s Muskeljudentum, of Otto Weiningers theorieën over vrouwelijkheid bij joden, maar ook in het Zionistische mannelijkheidsideaal van de Sabre, de trend van neuscorrecties en de antilichamelijkheid in bepaalde ultra-orthodoxe kringen. De laatste jaren is op dergelijke onderwerpen door toonaangevende joodse wetenschappers baanbrekend antropologisch en cultuurhistorisch onderzoek gedaan. Een aantal van hen zal speciaal voor deze lezingenserie naar Nederland komen. De overige lezingen
31 maart: Merav Michaeli over Gender-verhoudingen in Israel
DUUR
120 minuten