TV NL EN

Slow Politics – iedereen zijn eigen gelijk

DUUR
120 minuten

Gemist? Video's komen op De Balie TV en De Balie Vimeo. Een vertragend gesprek over politiek en maatschappij Politieke partijen kiezen ervoor hun verkiezingsprogramma niet meer te laten doorrekenen en de autoriteit van wetenschap of statistiekbureaus wordt betwist. Veel partijen hameren erop dat politiek draait om verbeeldingskracht en visie. Maar verliezen we daarbij de feiten niet iets teveel uit het oog? Hoe zorgen we voor fact based politics om het algemeen belang zo goed mogelijk te dienen?  En hoe zorgen we dat feiten ook overtuigingskracht terugwinnen, in de politiek en bij de kiezer?  In Slow Politics spreken we over diepere achtergronden en zoeken we antwoorden bij mensen met ervaring, kennis en inzicht. De avond vindt plaats onder leiding van Clairy Polak. Journalist Eelco Bosch van Rosenthal zal de avond inleiden. We spreken onder meer met Femke Halsema, auteur van het boek Pluche en voormalig fractievoorzitter GroenLinks, Jack de Vries, directeur van adviesbureau Hill+Knowlton, voormalig spindoctor en politicus voor CDA, en Pieter Pekelharing, filosoof & docent politieke en sociale filosofie aan de Universiteit van Amsterdam. De opzet van de avond is ontworpen om diepgaand te spreken over deze zaken. In een "rondetafelgesprek" zullen onze gastsprekers hun licht schijnen over onze media en politiek. Tevens is er gelegenheid om deel te nemen aan het gesprek door vragen te stellen aan onze gastsprekers. Over Slow Politics:
Het vertrouwen in Haagse politici is laag, de overheid doet ogenschijnlijk weinig goed en de moderne mediacratie hijgt zich van incident naar hype. Onverenigbare pleidooien voor meer leiderschap in de politiek en tegelijkertijd meer ruimte voor de burgers domineren het publieke debat. In de serie Slow Politics onderzoekt De Balie wat de diepere achtergronden zijn van de verstoorde verhoudingen tussen de politiek, burgers en de democratische rechtstaat. De verstoorde verhoudingen van onze trias politica, de spanningen tussen onze volksvertegenwoordigers en mondige burgers, de afkalving van het algemeen belang, de dynamiek tussen media en politiek: we zoeken antwoorden bij mensen met rijke ervaring, kennis en inzicht. En wat moeten burgers daarmee aan?     Column: Eelco Bosch van Rosenthal Welkom allemaal in de Rode Hoed, op deze mooie dinsdagavond, mijn naam is Twan Huys en ik heb de eer om deze bijeenkomst over de paringsdrift van de onderwatermarmot in te mogen leiden. En als u denkt: wat kletst die jongen nou, dan zeg ik: het klopt allemaal, net zolang totdat u het tegendeel kunt bewijzen. En geloof me, daar bent u best even mee bezig. U moet aantonen dat het geen dinsdagavond is, en dan kunt u best uw agenda laten zien, maar wie zegt dat die agenda niet vervalst is, net als het geboortebewijs van President Obama. U kunt wel aantonen dat ik Twan Huys niet ben, maar geloof me, sluitend bewijs daarvoor, dat gaat u niet in een uurtje lukken. En als ik de deelnemers op de voorste rij zover krijg dat ze het de hele avond over de paringsdrift van de onderwatermarmot gaan hebben, dan is dat een feit geworden. Kortom: mijn introductie debunken, dat gaat u veel tijd kosten. Tegen de tijd dat het u gelukt is, luistert er niemand meer, en zelfs als het u lukt, dan kan ik nog altijd zeggen: dat is uw mening, en daar staat de mijne tegenover.   Dit is wat er het afgelopen jaar gebeurd is in de Amerikaanse verkiezingscampagne. De voormalige Republikeinse partijleider Newt Gingrich maakte dat nog het meest zichtbaar toen hij in discussie ging met een CNN-presentator over de misdaadcijfers in Amerika. Zij hield hem voor dat die cijfers dalen, en hij zei dat zij dat wel kon vinden, maar dat de mensen in het land iets anders voelden – en daar baseerde hij liever zijn politiek op.   Donald Trump heeft de verkiezingen niet gewonnen omdat hij zoveel loog – laten we niet vergeten wat voor rampzalige kandidaat hij tegenover zich had – maar hij hield de waarheid wel net zo vaak onder water totdat de waarheid verdronk. Volgens onafhankelijke factcheckers van Politico waren zo’n 70 procent van de beweringen van Trump een grove overdrijving of een leugen, in Clintons geval zo’n 30 procent. De vraag is: los van het feit dat Trump een uitzonderlijk geval is, wordt er in de breedte ook echt meer gelogen? Een aantal Amerikaanse onderzoekers houdt zich hiermee bezig, maar weet het uiteindelijk ook niet. Er werd vroeger, denk aan Watergate of aan Iran Contra, ook veel gelogen. Dat kwam in veel gevallen alleen pas veel later uit. Ze concluderen wel dat liegen in de politiek gemakkelijker is geworden, omdat het publiek goedgeloviger is geworden. Online kan je ieder feit vinden dat de mening die je toch al had, verder versterkt. Er wordt veel gesproken over de filter bubble, waarin we vooral artikelen en opiniestukken voorgeschoteld krijgen van onze Facebookvrienden die over het algemeen gelijkgestemden zijn. En door al die bevestiging krijgen we een rotsvast vertrouwen in onze mening. Tijdens de verkiezingscampagne wist vooral Trump dat uit te buiten, maar onderschat de linkse filterbubble niet. Meer dan de helft van de Democraten gelooft inmiddels dat de Russen ook de stemcomputers in Amerika hebben gehackt, terwijl daar geen enkel bewijs voor is.   Je zou zeggen: er zijn meer factcheckers dan vroeger, en dat klopt. In Amerika waren er in 2016 twee keer zoveel als het jaar ervoor. Maar ook het vertrouwen in de factcheckers is gering. 60% van de Democraten gelooft ze, en nog geen 35% van de Republikeinen – als u de opiniepeilers al gelooft, en dat doet u waarschijnlijk ook niet, laat staan dat u de media gelooft die de factchecks en de peilingen afdrukken. We zijn in een hopeloze spiraal beland. Als 99 economen zeggen dat de Brexit de economische groei in GrBr schaadt en eentje zegt van niet, dan koppen teveel kranten dat economen het “oneens” zijn over de gevolgen van de Brexit. Zoals er ook “geen consensus” over de menselijke verantwoordelijkheid voor de opwarming van de aarde bestaat. Een bewering wordt een feit en als die bewering maar hard genoeg geuit wordt, en in kapitalen wordt getwitterd, en geretweet, dan is daar geen rectificatie tegen opgewassen. De kleine lettertjes worden nu eenmaal altijd minder goed gelezen.   Het post-truth-dieptepunt in Amerika was de schutter die vorige maand een bekende pizzatent in Washington binnenviel omdat hij op internet had gelezen dat pedofielen onder leiding van de campagneleider van Hillary Clinton er kinderen misbruikten. Dat had-ie op internet gelezen, en gehoord in de radioshow van Alex Jones, een complotdenker bij wie Donald Trump vaak te gast was. De aanstaande Nationale Veiligheidsadviseur van Trump, Michael Flynn, verspreidde het gerucht via twitter. Het debunken van zo’n bericht heeft geen zin, omdat iedereen die uberhaupt openstaat voor zo’n bericht, de weerlegging niet zal geloven. En alle anderen horen uberhaupt pas van zo’n pedofiliegerucht op het moment dat de schutter die pizzatent al binnen is gevallen.   De oplossingen laat ik graag aan het panel zometeen, ik word alleen maar moedeloos. En zeker toen ik vorige week de hoofdredacteur van de Wall Street Journal hoorde. Het ging over een bewering van Donald Trump, dat hij op 9/11 in New Jersey duizenden moslims had zien juichen over de instorting van de Twin Towers. Het is een leugen, de hoofdredacteur erkende dat maar weigerde het zo te noemen, omdat de objectiviteit van de krant dan in gevaar zou komen. Liever zag hij dat zijn redacteuren daar hun waarheid tegenover zouden zetten – namelijk dat die moslims daar helemaal niet stonden – waarna de lezer mocht uitmaken wie hij geloofde. Zolang sommige hoofdredacteuren dit soort angst blijven vertonen, heet ik Twan Huys, en heet ik u nogmaals hartelijk welkom in de Rode Hoed.     Illustratie: Paul Faassen