Gemist? De VIDEO staat binnen enkele uren online via De Balie TV en op De Balie Vimeo. Susan Sontag (1933-2004) is een van de grootste denkers en scherpste essayisten van de 20ste eeuw: a true radical thinker. Met een onstilbare honger naar kennis en een ongelooflijk brede interesse analyseerde en politiseerde zij in haar essays het dagelijks leven. Van fotografie tot camp, van porno tot politiek, van kunst tot hiv. ‘Be serious, Be passionate, wake up!’ was haar stelregel in het leven. Romans, essays, films en de dagboeken van Sontag vormen het uitgangspunt van deze trilogie, om verder in gesprek te gaan over serieusheid en betrokkenheid in de hedendaagse Nederlandse kunst, politiek en maatschappij. In het tweede programma onderzoeken we de relatie tussen kunst en het politiek-economische systeem waarbinnen het fungeert. Aan de hand van uiteenlopende observaties van Sontag denken we na over de samenvattende vraag: “Hoe vrij en onafhankelijk mag en/of moet kunst zijn?” In het eerste deel van deze avond staat Sontags essay “Fascinating Fascism” (1974) centraal: een betoog waarin ze Leni Riefenstahl’s fotoboek over de Nuba stam – een werk waarin Riefenstahl wilde bewijzen een apolitieke kunstenaar te zijn met ‘gewoon’ een oog voor schoonheid – beschuldigt van hetzelfde fascisme als Riefenstahls propagandistische werk voor de Nazi’s. Aan de hand van dit essay en enkele scenes uit het toneelstuk Leni en Susan van theatergroep Braakland /ZheBilding gaan we met schrijver en regisseur Stijn Devillé en kunstenaar Ulrike Möntmann in gesprek over de rol van de kunstenaar in een gepolitiseerde samenleving. Is hij/zij verantwoordelijk om ‘boven’ de maatschappij te staan en ‘onafhankelijke’ kunst te maken, los van maatschappelijke tendensen? Of houdt de verantwoordelijkheid van de kunstenaar juist in dat hij/zij geëngageerde kunst moet maken? In het tweede deel van de avond compliceren we eerdere vragen door te spreken over het maken van Westerse kunst in een niet-Westerse context aan de hand van Sontag’s essays On Photography (1977) en Regarding the Pain of Others (2002). Wat is de relatie tussen het kunstwerk en de context waarin het werk gemaakt en ervaren wordt? Kunnen en/of moeten we kunst gebruiken om ongelijke machtsrelaties te bekritiseren of is kunst zo erg ingebed in deze machtsstructuren dat het enkel deze ongelijkheid kan bestendigen? Over o.a. deze vragen gaan we in gesprek met documentairemaker Renzo Martens en theatermaker en essayist Anoek Nuyens. Met o.a. Ulrike Möntmann (beeldend kunstenaar), Stijn Devillé (schrijver en theatermaker), Renzo Martens (documentairemaker, Institute for Human Activities), en Anoek Nuyens (theatermaker en essayist).
Presentatie en redactie De Balie: Mirthe Frese Foto Renzo Martens: Guido van Nispen
Foto Stijn Devillé: Stephan Vanfleteren
>> Meer informatie over de Susan Sontag Trilogie en de programma's Passepartout
Passepartout voor de drie programma's voor 24 euro.
DUUR
120 minuten