TV NL EN

Vrijheidslezing #9: Nawal el Saadawi

DUUR
120 minuten

Video-On-Demand via De Balie TV and De Balie Vimeo. “Veel schrijvers worden milder naarmate ze ouder worden. Bij mij is het precies tegenovergesteld. Hoe ouder ik ben, hoe radicaler ik word.”

Het leven van de wereldberoemde Egyptische feministe Nawal el Saadawi (1931) heeft altijd in het teken gestaan van de strijd voor de rechten en vrijheid van vrouwen in de Arabische wereld. In haar gevecht tegen de onderdrukking van vrouwen binnen de Islam heeft ze gevangenisstraffen, ballingschap en vele doodsbedreigingen getrotseerd, maar ze heeft zich hierdoor nooit laten tegenhouden.  

Als 83-jarige vrouw is ze energieker en radicaler dan ooit en zet ze haar strijd onverschrokken voort. Tijdens de Egyptische revolutie in 2011 bevond ze zich dagenlang tussen de betogers die het Tahrirplein in Caïro bezetten als een ware, onverwoestbare rebel. Vier jaar na de dromen en idealen van de revolutie lijkt Egypte weer terug bij af; een militaire dictatuur onder generaal El -Sisi, massale (jeugd)werkeloosheid en een hevig gepolariseerde samenleving. Het recentelijk vrijlaten van Al Jazeera-journalisten Peter Greste en Mohamed Fahmy lijkt louter symboolpolitiek in een land waar nog steeds meer dan 200 journalisten vastzitten en recentelijk meer dan 230 activisten werden veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf.

Hoe kijkt El Saadawi tegen de huidige ontwikkelingen in Egypte aan? Is ze naast haar strijdbaarheid ook nog hoopvol over de toekomst van het land? Wat heeft haar jarenlange strijd en inzet voor mensenrechten haar geleerd en wat wil ze meegeven aan volgende generaties activisten? De inleiding zal verzorgd worden door Monique Samuel, waarvan recentelijk de jeugdroman Dansen tussen golven traangas, over vier Egyptische jongeren die dromen van vrijheid, is verschenen. Theatermaker Nazmiye Oral zal een korte performance geven deze avond. Zij werkt op dit moment aan het fotoproject en de voorstelling Niet meer zonder jou, waarin acteurs samen met hun dierbaren vertellen hoe ze hun eigen weg zijn gegaan terwijl ze tegelijk weigerden zich te vervreemdden van hun gemeenschap. Deze voorstelling gaat in première op het Holland Festival. Moderatie is in handen van Kirsten van den Hul. Achtergrond Nawal el Saadawi
Al op 10-jarige leeftijd trok de jonge Nawal haar eigen plan. Ze ontsnapte aan een uithuwelijking met haar neef, ging als een van de weinige vrouwen in Egypte studeren, werkte als arts, psychiater en hoogleraar en stelde zich als eerste vrouwelijke kandidaat verkiesbaar voor het Egyptische presidentschap.

Naast haar politiek activisme voelt El Saadawi zich in de eerste plaats een schrijver: gedurende haar leven publiceerde ze al bijna vijftig boeken (fictie en non-fictie), toneelstukken, en verhalenbundels waarin ze controversiële onderwerpen zoals vrouwenbesnijdenis, prostitutie, en religieus fundamentalisme aansnijdt. Haar beroemde boek Women and Sex (1972) wakkerde in de jaren zeventig de Tweede Feministische Golf aan, maar kostte haar tegelijkertijd haar baan; een van haar toneelstukken werd zo gevaarlijk gevonden dat haar uitgever het onder dwang van de politie moest verbranden. Maar El Saadawi heeft zich nooit de mond en pen laten snoeren. Zelfs in de gevangenis schreef ze door op vellen wc-papier met een naar binnen gesmokkeld oogpotlood als pen om haar vrijheid en die van vrouwen wereldwijd te realiseren. Over De Vrijheidslezing
Voor het derde jaar organiseren De Balie en Amnesty International de serie De Vrijheidslezing. In De Vrijheidslezing staat het verhaal en de strijd van een vrijheidsdenker centraal. In eerdere reeksen ontvingen we al vele inspirerende sprekers zoals LGBT activist Frank Mugisha uit Oeganda, internet activist Esra’a Al Shafei uit Bahrein en de Oekraïense schrijver Andrey Kurkov.

NB: Op 22 maart houdt Nawal el Saadawi De Vrijheidslezing in het Nutshuis in Den Haag Op 22 maart vindt er een programma plaats in De Balie met Patrick Cockburn over de opkomst van de Islamitische staat. Voor meer informatie over dit programma, klik hier. 
OO      Aanbevolen literatuur:     The Essential Nawal El Saadawi
auteur: Nawal El Saadawi

Een bundel van de meest essentiële essays over politiek, cultuur, religie en sekse, gecombineerd met haar fictie werk. Lees meer Bestel dit boek    Dansen tussen golven traangas
auteur: Monique Samuel

Vier jongeren, drie dagen protest, twee grote liefdes, één doel: vrijheid. Vier Egyptische jongeren dromen van vrijheid. Ze dromen ervan verliefd te kunnen zijn, zonder op geloof of geslacht te letten. Ze dromen van een leven waarin jongens openlijk kunnen dansen en meisjes niet bang hoeven te zijn om alleen over straat te gaan. Ze dromen van een land waar je mag denken en zeggen wat je wilt. Maar wat hebben ze ervoor over om die dromen waar te maken?  Lees meer

Bestel dit boek 
Zehra
auteur: Nazmiye Oral
 
De tijd van de grote zomerbranden is aangebroken, en in een klein Turks kustdorpje wordt de gemeenschap opgeschrikt door de komst van een jonge vreemdeling een kind dat zich Zehra noemt. Na een paar dagen bedelen klopt Zehra aan bij Havva, de lijkenwasser van het dorp, een wijze vrouw met bovennatuurlijke gaven. Zij ontdekt dat Zehra wordt geplaagd door nachtmerries over haar verleden.   Lees meer

Bestel dit boek