We hebben een haat-liefdeverhouding met wetenschap. Politici tuimelen over elkaar heen om Fake News! te roepen als onderzoeksresultaten hen niet bevallen, en tegelijkertijd strooien we met wetenschappelijke onderzoeken om bij een meningsverschil het gelijk aan onze kant te scharen. Is wetenschap ook maar een mening of een goed doordacht systeem met checks and balances? Of juist allebei?
Volgens Wim van Saarloos, president van de KNAW, is wetenschap hét toevluchtsoord in tijden van FakeNews!-roepers. Maar volgens critici gaat er achter de schermen veel mis. Het feilloze instituut wetenschap produceert niet alleen kennis, maar ook veel misleidingen. En dat is funest in onze maatschappij waarin waarheid het fundament onder onze samenleving is.
Over de sprekers
Rosanne Hertzberger (microbioloog en columnist NRC) schreef het essay ‘Het Grote Niets: Waarom we te veel vertrouwen hebben in de wetenschap’ dat op 11 mei verschijnt. Ze schrijft dat mensen die wetenschap afdoen als ook maar een mening, te vaak eenvoudigweg gelijk hebben.
Victor Hoornweg (filosoof en econometrist) schiet gaten in de standaard academische trajecten. Als we exact volgens conventies en regels werken, verbloemen we juist de slordigheden en fouten die wetenschappers altijd zullen maken. Hoornweg zoekt naar een alternatief: maak plaats voor onderzoek dat afwijkt van de norm.
Rens Bod (hoogleraar digitale geesteswetenschappen) schreef recentelijk het boek ‘Een wereld vol patronen: de geschiedenis van kennis’. Hierin schetst hij hoe de homo sapiens 40.000 jaar geleden is begonnen met een zoektocht naar patronen en naar de onderliggende principes die aan de patronen ten grondslag liggen.
Wim van Saarloos (president van de KNAW) schreef vorig jaar een ingezonden brief naar het NRC met de titel: Wetenschap is niet ‘maar een mening’ Waarin hij zegt dat wantrouwen in de wetenschap gevaarlijk is voor onze samenleving.
Esther Jansma (dichter en dendrochronoloog) voor Jansma zijn onderzoek doen en poëzie schrijven, hoe verschillend ook, alle twee een vorm van waarheidsvinding.
Gespreksleider: Harry Starren
Dit programma is ontstaan in samenwerking met Nieuw Licht
Nieuw Licht is een initiatief van filosofen Coen Simon en Frank Meester. Een filosofische serie waarin hedendaagse denkers met oude vragen nieuw licht werpen op onze tijd. Meester en Simon leggen de scherpste hedendaagse denkers een vraag voor uit een klassiek geworden tekst van oude denkers als De Beauvoir, Huizinga, Bourdieu, Camus, Freud, Rousseau, Smith en Aristoteles. De auteurs die meewerken zijn Pieter van den Blink, Marja Pruis, Ewald Engelen, Arnon Grunberg, Femke Halsema, Bas Heijne, Myrthe Hilkens, Eva Rovers, Rosanne Hertzberger en vele anderen.
