Geweld loopt als een constante door onze geschiedenis. Wat leert dat ons? En welke lessen trekken we voor de toekomst? In gesprek over primaten, paraatheid, menselijke wetmatigheden en AI-wapenwedlopen.
De beroemde openingsscène van Stanley Kubricks 2001: A Space Odyssey laat er geen twijfel over bestaan: mens-zijn betekent knokken. Maar is dat wel waar? Nu de militaire uitgaven in heel Europa drastisch worden opgeschroefd, onderzoeken we de (verondersteld) agressieve aard van de mens. Is georganiseerd geweld een biologisch gegeven of een realiteit in stand gehouden door het militair industrieel complex? Is de oorlog van de toekomst te vermijden of dient deze zich onverbiddelijk aan? En hoe bereiden we ons daar dan op voor?
Weinig mensen voorspelden twintig jaar geleden een grote oorlog op het Europese continent. In een wereld die voortdurend verandert en waarin technologie snel achterhaald is, werpen we een blik op de inspiratiebronnen die ons helpen de oorlog van de toekomst te voorspellen: van vogelzwerm-patronen tot sciencefiction. Kunnen we door het onvoorstelbare in te beelden, oorlog voorkomen?
Over de sprekers
Prof. Dr. Carel van Schaik is gedrags- en evolutiebioloog en werkt als hoogleraar biologische antropologie in Zürich. Hij is expert op het gebied van de orang-oetan, die hij jarenlang observeerde in Indonesië. Hij is corresponderend lid van de KNAW. Hij is mede-auteur van het boek Waarom we vrede willen, maar oorlog voeren.
Prof. Dr. Martijn Kitzen is hoogleraar irreguliere oorlogvoering & speciale operaties aan de Nederlandse Defensie Academie. Als voormalig militair deed hij ervaring op in vn- en navo-missies. Samen met Tim Sweijs schreef hij De oorlog van morgen.
Dr. Tim Sweijs is onderzoeksdirecteur bij het Haagse Centrum voor Strategische Studies (hcss). Hij doet onderzoek naar het veranderend karakter van gewapende conflicten en adviseert overheden, internationale organisaties en (militaire) besluitvormers op het gebied van defensie en veiligheid. Samen met Martijn Kitzen schreef hij De oorlog van morgen.
Rolien Sasse is sinds 2023 directeur van PAX, de grootste vredesorganisatie van Nederland. PAX werkt wereldwijd aan het beschermen van burgers in conflictgebieden, het bevorderen van mensenrechten en het versterken van vreedzame samenlevingen. De organisatie combineert lokale aanwezigheid met internationale lobby en beleidsbeïnvloeding en werkt nauw samen met maatschappelijke organisaties, vredesactivisten en gemeenschappen ter plaatse. Deze maand verschijnt haar boek Vrede. Wat het is en waarom het kan.
Sprekers
Hoe algortimes jouw stem sturen
Verkiezingen zijn een strijd om aandacht. En die wordt grotendeels gegenereerd via algoritmes en sociale media. Welke invloed heeft dat op ons stemgedrag?
Hoe lossen we de opvangcrisis op?
De asielwetten van oud-minister Faber (PVV) zijn op het nippertje aangenomen in de Tweede Kamer. Deskundigen waarschuwen dat het ‘strengste asielbeleid ooit’ het asielproces mogelijk verder gaat vertragen. En dat terwijl het tekort aan opvangplekken al nijpend is. Hoe krijgen we problemen in de asielopvang het systeem uit?
In gesprek over de geschiedenis van Javaanse contractarbeiders
Tussen 1890 en 1930 werden meer dan dertigduizend Javanen onder contract naar Suriname gebracht om te werken op de plantages – een systeem opgezet en gecontroleerd door Nederland. Onder het mom van ‘vrijwillige arbeid’ belandden velen van hen in een werkelijkheid van uitbuiting, verlies van vrijheid en cultureel isolement.
