Wat is er aan de hand in de turnwereld?
Alle misstanden op een rij
In de turnsport is de gouden regel: des te vroeger je begint, des te aannemelijker het is dat je het haalt. Daarom beginnen meisjes op jonge leeftijd en trainen ze soms meer dan dertig uur per week. Iedereen heeft de droom: Olympische Spelen, de trainers incluis.
In 2009 geeft de bekende turnster Petra Witjes een interview bij NOS Langs de lijn. Ze geeft aan dat zij en andere turnsters worden uitgescholden en geestelijk mishandeld. Haar trainer was Vincent Wevers. In 2011 komt de ‘gouden lichting’ (Renske Endel, Verona van de Leur, Suzanne Harmes en Gabriëlla Wammes) in Helden Magazine met schokkende getuigenissen.
In de zomer van 2020 verschijnt documentaire: Athlete A op Netflix. Dat gaat over sportarts Larry Nassar, die jarenlang jonge turnsters seksueel misbruikte. Verschillende Amerikaanse oud-turnsters vertellen hun, vaak traumatische, verhaal. Zou dit in Nederland ook op deze schaal aan de hand zijn, vraagt journalist Marco Knippen (Noordhollands Dagblad) zich af? Hij krijgt een gerenommeerde trainer, Gerrit Beltman, zover om als eerste een schuldbekentenis te doen. (Oud-)turnsters spreken zich ook (weer) uit. Stephanie Tijmes treedt naar buiten met het statement #ikbeneenvanhen. Haar ontboezeming geeft andere turnsters, niet alleen in Nederland, maar ook in België, de moed om zich ook uit te spreken in #dossierturnmisbruik. Bondstrainer Vincent Wevers komt dan onder vuur te liggen.
Vincent Wevers
‘Ik ben door hem geslagen en geschopt’, vertelt Joy Goedkoop de dag na Beltmans bekentenis bij Studio Sport. ‘Niet dagelijks. Het kleineren, boos worden en negeren gebeurde wel dagelijks.’ Wevers zwakt haar getuigenis af en zegt na 2007 te zijn veranderd. Voor Marco Knippen (Noordhollands Dagblad) en Fabian van der Poll (NRC) is dat reden in de zaak-Wevers te duiken. Wevers’ verklaring houdt geen stand, blijkt uit hun gezamenlijke publicatie: NH-Dagblad & NRC. Eind 2013 wordt Wevers bij zijn club TON ontslagen. Binnen enkele weken na zijn ontslag wordt Wevers aangenomen als trainer bij de… bond. Dat heeft onder andere te maken met zijn talentvolle dochters, die aangeven graag door hem getraind te worden.
Tijdens de Olympische Spelen van 2016 wint Sanne Wevers goud, als eerste Nederlandse ooit. Een prestatie die ertoe leidt dat Vincent Wevers sportcoach van het jaar wordt. Hij wordt geroemd om zijn wijsheid, moed, compassie en doorzettingsvermogen. Na de beschuldiging tegen Wevers wordt het topsportprogramma van de nationale vrouwenselectie door de KNGU stopgezet en worden Wevers (en bondscoach Gerben Wiersma) tijdelijk op non-actief gezet.
Onderzoek & de politiek
De politiek wil weten wat er nou precies speelt. Dat leidt tot een rondetafelgesprek met Tweede Kamerleden. Het bureau Verinorm is dan al een onafhankelijk onderzoek begonnen. Dat mondt uit in het nietsontziende rapport ‘Ongelijke leggers’. Voor sportkoepel NOC NSF en Dutch Gymnastics (KNGU) zijn de vaststellingen en harde conclusies reden om excuses aan te bieden. Wevers geeft ondertussen weer de trainingen van de nationale vrouwenselectie. Contact met oud-turnsters die hem beschuldigen mag hij niet. Toch doet hij dat. Voor Joy Goedkoop en haar vader is dat reden om samen naar buiten te treden: NRC & NH-Dagblad.
In 2021 krijgt Wevers van de KNGU te horen dat hij geen deel uitmaakt van het begeleidingsteam van de turnsters bij de Olympische Spelen. Hij vecht dat aan en verliest die rechtszaak. Onderzoek van de tuchtcommissie ISR loopt dan al en leidt tot vrijspraak voor Wevers. Niet vanwege gebrek aan bewijs, maar na ondeugdelijk onderzoek van de onderzoekscommissie van ISR sportrecht. Hoe kan dit broddelwerk zich voordoen? Worden de onderzoeken wel juist uitgevoerd? ISR Sportrecht ligt dan overigens al enige tijd onder vuur. Zie ook dit artikel van Trouw. Ondertussen is voor de turnslachtoffers een tegemoetkomingsregeling opgetuigd. Zij hebben recht op een individuele compensatie van 5.000 euro voor het ‘aangedane leed’. De regeling ontlokt zware kritiek.
Waar staan we nu, nadat twee jaar geleden het deksel van de beerput ging?
