“Door werk blijf ik gezond en scherp, dus zoek ik creatieve oplossingen.”

Portret – Mohamed (26) is nu negen maanden in Nederland: hoe is het om zonder papieren in Nederland aan te komen en aan de slag te willen? Begin dit jaar vroeg hij asiel aan in Nederland, maar volgens Europese regelgeving moet dat in Spanje, het eerste Europese land waar hij was. Mohamed verblijft in een opvanghuis en krijgt 50 euro leefgeld per week. Nationaliteit: Guinea Conakry.

Foto: Zsarà Grünfeld

Tijdens de lockdown afgelopen februari, merkte ik dat veel ongedocumenteerden in stress leefden. Veel van hen hebben geen onderdak, niet genoeg eten. Ik had een kamer via Landelijke Vreemdelingen Voorziening, en ik kreeg wekelijks 50 euro leefgeld van de gemeente. De crisis ontvouwde zich, ik maakte me zorgen en wilde iets doen. Vrijwilligerswerk kon bij de meeste hulporganisaties niet zonder verblijfsdocumenten. Idioot vond ik dat, zeker in een crisissituatie wil ik graag helpen.

Ik kwam in contact met Here to Support, een organisatie die ongedocumenteerde migranten helpt. Er waren veel ongedocumenteerden die geen geld hadden voor een mondkapje, en dus geen toegang tot het openbaar vervoer. Een productielijn voor mondkapjes leek ons een veilige manier om te helpen. Met een team van vijf maakten we zo’n duizend kapjes. We kregen juridisch advies van Here to Support: start een coöperatief. Als ongedocumenteerde mag je niet werken, maar heb je wel het recht om te protesteren, en dus om drukwerk te verkopen.

Bij ieder mondkapje voegden we een flyer met onze boodschap: the right to mobility in the city. Inmiddels hebben we onder de noemer PrintRights drie duizend mondkapjes verkocht. Van de opbrengsten à 3 euro per mondkapje, delen we gratis mondkapjes uit aan ongedocumenteerden. De rest verdelen we onderling en herinvesteren we. Het voelt goed om samen iets neer te zetten.

Veel ongedocumenteerden werken om te overleven, en doen dat zwart. Daarmee lopen ze grote risico’s, ze zijn niet verzekerd tegen ongevallen bijvoorbeeld. Ik snap hen wel, geld is zo belangrijk om te overleven. Maar ik wil het zo eerlijk mogelijk doen. Ik heb geluk dat ik een maas in de wet heb gevonden. Daarnaast maak ik films op vrijwillige basis, ik ben nog lerende. Here to Support heeft een camera voor me geregeld. De video’s gaan over dingen die ik belangrijk vind, zoals George Floyd en SOSMoria. Ook krijg ik verzoekjes van mensen om te filmen voor hun organisatie of project.

Ik kijk niet naar de toekomst, ik heb geen middelen om te plannen. Ik richt me op de kleine dingen: een nieuwe filter voor mijn video’s, de volgende lading mondkapjes. Ik zie niet voor me hoe ik ooit mijn eigen huis zou kunnen huren of kopen, of een familie zou kunnen beginnen. Maar ik blijf optimistisch, ik wil graag studeren: communicatie of film. We zijn van plan ook tassen en hoofdbanden te maken met het coöperatief. Tegelijkertijd maak ik me zorgen, vanaf december heb ik geen leefgeld meer, mijn traject bij Landelijke Vreemdeling Voorziening loopt af. Dan moet ik asiel aan gaan vragen in Spanje. Als ik de kans krijg, zou ik zo graag hier willen blijven, het is fijn om hier te zijn.

De Balie Live Journalism onderzoekt de komende maanden de situatie van werkende Amsterdammers zonder papieren. Heb je een tip of verhaal? Mail ons via LiveJournalism@debalie.nl.

“Er waren veel ongedocumenteerden die geen geld hadden voor een mondkapje, en dus geen toegang tot het openbaar vervoer.”