Het moederschap is een instituut gecontroleerd door mannen. Dat hoeft het niet te zijn. Die boodschap verkondigde de Amerikaanse dichter, essayist en activist Adrienne Rich in haar baanbrekende werk Uit vrouwen geboren. Wat is de nalatenschap van deze feministische klassieker en haar poëzie? Met Hedy d’Ancona, Niña Weijers, Dieuwertje Mertens en Margriet van Heesch.

Adrienne Rich (1929-2012) was een van de invloedrijkste stemmen van de tweede feministische golf. Als dichter en essayist verkende zij thema’s zoals vrouwelijkheid en het patriarchaat even nietsontziend als empathisch. In Uit vrouwen geboren (1976) contrasteerde Rich de persoonlijke, potentieel bevrijdende, ervaring van het moederschap met de verstikkende maatschappelijke mal waarin vrouwen als moeders worden gegoten.

Bijna vijftig jaar na publicatie en twee feministische golven verder, onderzoeken we de relevantie van Uit vrouwen geboren (waarvan in februari een heruitgave verschijnt) in de huidige tijd waarin feministische verworvenheden weer onder druk staan. Ook bespreken we de invloed van Richs poëzie.

Programmamaker: Larissa Biemond

Moderator: Ianthe Mosselman

In samenwerking met De Groene Amsterdammer, Vfonds en Nijgh en Van Ditmar

Wat als Turkije je als terrorist ziet? Dit overkwam twee Nederlandse zussen die vastzitten in Turkije. Samen met hun moeder en een gevluchte Turkse activist praten we over de rechtsgang in Turkije en de diplomatieke verhouding met Nederland.

Hoe gaat Nederland om met haar burgers die in Turkije worden verdacht van terrorisme? En hebben deze verdachten kans op een eerlijk proces? Naar aanleiding van de podcast Enkele reis Istanbul gaan we hierover in gesprek in De Balie.

Podcastmaker Emmie Kollau en researcher Catrien Spijkerman vertellen het verhaal van Betül en Bergün. De zussen vertrokken naar Istanbul om zich aan te sluiten bij een Turkse protestband. In 2017 werden ze opgepakt en sindsdien zitten ze vast in Turkije op verdenking van terrorisme. Hun moeder Günay Akkaya neemt het publiek mee in hoe het gezin verstrikt raakte in het Turkse én het Nederlandse justitiesysteem. Ook spreken we met activist Yiğit Aksakoğlu. Hij zat maanden vast in Turkije omdat hij werd verdacht van het voorbereiden van een gewelddadige couppoging.

Dit programma is in samenwerking met Human, Autres Directions en Aldus’ producties.

Programmamaker Stefan Malešević gaat in gesprek met filmmaker Luuk Bouwman, onder andere over zijn nieuwste documentaire The Propagandist – over ‘de Nederlandse Leni Riefenstahl’ Jan Teunissen.

Luuk Bouwman is een veelzijdig artiest. Hij regisseerde en co-regisseerde documentaires zoals Gerlach en Allen Tegen Allen, maakte muziekvideo’s, was de director of photography bij films van Dick Verdult, maakte een van de eerste vlogs in de geschiedenis, richtte twee bands op (Cold Void en Aux Raus) en had zijn eigen online-radioshow op Red Light Radio.

In Plein Publiek gaat Stefan Malešević met Bouwman in gesprek. Waar vindt hij inspiratie en focus voor zoveel verschillende ondernemingen? Ook bespreken we zijn interesse in geschiedenis en het gebruik van archiefmateriaal, wat onlangs leidde tot zijn nieuwste film The Propagandist, die dit jaar in première ging op het IDFA.

In deze wekelijkse talkshow van De Balie interviewen programmamakers de makers die hen inspireren. Van cabaretiers tot schrijvers en van theatermakers tot kunstenaars.

Wat vertelt Babygirl ons over hedendaags feminisme, seksualiteit, kink, taboes en familierelaties? Aaf Brandt Corstius gaat met Halina Reijn in gesprek over haar meest persoonlijke film tot nu toe.

Nu al behoort Babygirl tot een van de meest besproken films van het jaar. Krantenkolommen zijn volgeschreven over de vraag of deze film, waarin een vrouwelijke ceo (Nicole Kidman) een affaire begint met een jonge maar dominante stagiair (Harris Dickinson), nou feministisch is of juist helemaal niet. Aaf Brandt Corstius gaat met Halina Reijn in gesprek over haar regisseurschap, haar culturele inspiratiebronnen en drijfveren.

Halina Reijn (1975) is regisseur en actrice. Van 2003 t/m 2019 was Reijn verbonden aan Theatergroep Amsterdam (nu ITA). Hier speelde zij onder andere in La voix humaine, Hedda Gabler en Maria Stuart. In 2019 debuteerde ze als regisseur met de speelfilm Instinct. Haar Engelstalige debuut, de horrorkomedie Bodies Bodies Bodies, verscheen in 2022. In 2024 ging haar nieuwste film Babygirl in première op het filmfestival van Venetië.

Programmamaker: Katarina Schul

Een goed functionerende rechtsstaat vereist een duidelijke taakverdeling tussen de verschillende machten. Een balans tussen politiek en rechtspraak. Hoe voorkomen we dat rechters politieke beslissingen nemen of dat de politiek zich te veel bemoeit met de rechtsgang? We gaan in gesprek met Coen Teulings, Lokke Moerel, Reijer Passchier en Jos Streppel.

De Urgenda-uitspraak uit 2019 roept fundamentele vragen op over de rol van de rechter in politieke en maatschappelijke vraagstukken. De rechter oordeelde toen dat de overheid meer moet doen om klimaatverandering tegen te gaan, omdat het niet nakomen van klimaatdoelen in strijd is met de mensenrechten. Is het terecht dat de rechter de overheid verplichtte tot strengere klimaatmaatregelen, terwijl de politiek de koers bepaalt? Of klom de rechter op de stoel van de politicus?

We onderzoeken deze avond de verhouding tussen politiek en rechtspraak. Is deze verhouding de afgelopen jaren te veel onder spanning komen te staan?

Programmamaker: Eloïse Kasius

Moderator: Yoeri Albrecht

De kwaliteit van het Nederlands onderwijs daalt al jaren. Waarom lukt het politici en beleidsmakers niet om daar verandering in te brengen? Hebben wij last van een bestuursinfarct? We gaan in gesprek met Sezgin Cihangir, Ton van Haperen, Alexander Rinnooy Kan, Andrea Niemarkt en Elard Pijnaken.

Een steeds groter lerarentekort, meer en meer kinderen die laaggeletterd dreigen te gaan afstuderen en groeiende kansenongelijkheid. Al jaren is de dalende kwaliteit van ons onderwijs een onderwerp van grote zorg. Maar desondanks lijkt er niks te veranderen.

Samen met bestuurders en onderwijsprofessionals reflecteren we op het onderwijsbeleid van afgelopen jaren. Waarom lukt het niet om het kwaliteitsniveau in de lift te krijgen?

Ook kijken we naar een aantal hoopgevende lichtpuntjes. Scholen die het tij wel weten te keren en kwalitatief hoog onderwijs bieden binnen het huidige systeem. Welke scholen zijn dit? Wat maakt hen succesvol? En wat houdt ons tegen om dit succes om te zetten in een landelijk beleid?

Programmamaker: Irene van den Bosch

Moderator: Merlijn Geurts

In samenwerking met Nederlands Mathematisch Instituut.

De documentaireseries van Nicolaas Veul staan bekend om hun maatschappelijke en vaak persoonlijke insteek. Hoe balanceert hij de persoonlijke kant van zijn werk met de bredere maatschappelijke vraagstukken die hij aankaart in zijn docuseries? Waar liggen zijn grootste twijfels tijdens het maakproces? En wat hoopt Veul te bereiken met zijn documentaireseries?

In zijn meest recente documentairereeks Een valse start – 100 dagen in de jeugd- en gezinszorg ging Nicolaas Veul aan de slag als begeleider op een open groep in de jeugdzorg. Wat gaat er mis in gezinnen waardoor er zoveel kinderen in de jeugdzorg belanden? Wie zijn ze en hoe worden zij en hun ouders begeleid naar een weer goede en veilige thuissituatie? 

Nicolaas Veul (1984) is programmamaker en presentator bij de VPRO. Zo maakte hij onder meer de documentaireserie Nicolaas op oorlogspad (2016), waarin Veul onderzocht hoe de Tweede Wereldoorlog nog doorleeft in onze maatschappij. In 2019 maakte hij de documentaire Pisnicht: the movie over de grens tussen humor en homofobie: hoe tolerant is Nederland eigenlijk op het gebied van homoseksualiteit? Eerder werkte Veul al mee aan 100 dagen-series over onder meer de middelbare school en psychiatrie. Sinds 2023 schrijft Veul ook columns voor Vrij Nederland. 

In deze wekelijkse talkshow van De Balie interviewen programmamakers de makers die hen inspireren. Van cabaretiers tot schrijvers en van theatermakers tot kunstenaars.

Interview door programmamaker Larissa Biemond.

Frans Timmermans, partijleider van GroenLinks-PvdA, wordt door drie interviewers ondervraagd: voormalig PvdA-leider Ad Melkert, journalist Bram Vermeulen en presentator Lara Billie Rense. Welke vragen hij krijgt en wie ze stelt, blijf tot op het podium geheim.

In de zomer van 2023 verliet Frans Timmermans Brussel om na de val van het kabinet het gezicht te worden van de gezamenlijke lijst van GroenLinks-PvdA. Waar hij binnen Europa verantwoordelijk was voor de Green Deal, het ambitieuze plan van de Europese Unie om in 2050 klimaatneutraal te zijn, moest hij hier als leider van links de vervroegde verkiezingen winnen. Dat mislukt. GroenLinks-PvdA haalt 25 zetels, maar Wilders wint de verkiezingen. Sinds de start, wankelt kabinet Schoof I. Volgens Frans Timmermans zijn nieuwe verkiezingen onvermijdelijk. Maar kan Frans Timmermans links nu wel naar een overwinning leiden?

With Ida Tin (co-founder of menstrual health app Clue), we’ll explore the intersection of technology and the female body. How does the tech industry increasingly shape our most personal experiences?

In today’s digital age, technology deeply influences our understanding and control of the female body. From period-tracking apps to wearable devices, these tools promise empowerment but often come with hidden costs, such as data collection that fuels surveillance practices and commercial exploitation. Few understand these dynamics better than Ida Tin, the co-founder of Clue, a pioneering app that redefined how women track and manage their reproductive health.

Beyond her role in shaping femtech, Tin has been at the forefront of conversations about the ethical responsibilities of tech companies in handling sensitive health data. Her work raises critical questions about the balance between innovation and privacy, and how technology impacts autonomy over our own bodies.

In the weekend of International Women’s Day (7 March – 8 March), De Balie invites leading thinkers, creators, and entrepreneurs to reflect on contemporary feminism. In a world where radical right-wing politicians and tech bros seem to be joining forces, what challenges do women face?

Techdenkers is supported by Adyen.

Zou jij een dna-test doen om erfelijke dementie op te sporen? Deze avond onderzoeken we de dilemma’s rondom dna-onderzoek met Mieke van Haelst, Henne Holstege, Geert Frederix, Martina Cornel en Eline Bunnik.

Dna-onderzoek onthult steeds meer over wie we zijn en wat de toekomst brengt. Van onze afkomst en gezondheid tot de toekomst van ons ongeboren kind. Het helpt ons om ziekten te voorspellen en preventieve maatregelen te nemen. Maar hoe ver gaan we?

Naar aanleiding van het nieuwe boek Wat vertelt ons DNA van klinisch geneticus Mieke van Haelst gaan we in gesprek over de razendsnelle ontwikkelingen in genetisch onderzoek. Wat weten we nu over genetisch onderzoek. Wat weten we (nog) niet? En wat levert het ons op?

In samenwerking met De Arbeiderspers.