In Mi país imaginario keert documentairemaker Patricio Guzmán (La cordillera de los sueños, Nostalgia de la Luz) terug naar Chili om verslag te doen van de onverwachte revolutie die in oktober 2019 begon. Guzmán moest Chili na de mislukte revolutie van 1973 verlaten, toen het land ten prooi viel aan de dictatuur. Maar nu is er hoop op een eerlijke samenleving. Na de verhoging van de prijs voor een metrokaartje komt het in oktober 2019 tot protesten in Santiago, Chili. Anderhalf miljoen mensen gingen de straat op. Ze protesteerden niet alleen tegen de hoge prijzen van de metro, maar ook tegen de falende democratie en voor verbetering van het onderwijs en de gezondheidzorg. Nu is het tijd voor een nieuwe grondwet die de dictatuur definitief achter zich laat. Het zijn vooral vrouwen die het voortouw nemen en een belangrijke rol spelen bij het schrijven van deze nieuwe grondwet.

Inspired by Not Yet Yes program and its thought-provoking viewpoint on queer, Artistic Director Orwa Nyrabia sits across Simon(e) van Saarloos in an open contemplative debate about unarticulated power dynamics in the documentary cinema and film festival movement.

While striving to express authentic queer perspectives in cinema, we can overlook the line between accomplishing representation and labeling. The very concept of queerness questions the way we are used to look at things. But how much has the documentary art form, which operates by pointing a camera, progressed in this exercise of truly embracing different as equal? And what really stands in its way? 

Following the thread started by Simon(e) van Saarloos in her essay Not Yet Yes, and the insights from this year’s Focus Program: Around Masculinity, the two speakers decided to apply queer glossary to the film process and to shift the critical spotlight to highlight film festival culture itself. The public audience is encouraged to join in this critical examination alongside film professionals and festival guests.

The corner of 12th Street and Delaware Avenue in Fort Pierce, Florida, is not as run-of-the-mill as it might look. Day and night, members of the Pregnancy Care Center hang around outside the abortion clinic located across the street. Armed with photos of dead fetuses, they hope to fight evil by getting women to change their minds about terminating their pregnancies. Then “evil” pulls up in a bright yellow Mustang.

The abortion doctors in the car have sheets over their heads so as not be recognized. With good reason, as we soon discover: in the past, doctors who perform abortions have been murdered. At stake in this battle are the often very young pregnant women, who still make their way to the clinic despite feelings of guilt and fear. If they accidentally enter the Pregnancy Care Center across the way, many of them abandon their choice after hearing the gruesome stories: “They pull the baby out piece by piece.”

In the abortion clinic, people don’t understand the fanaticism of their neighbors: “Why are they playing around [with these women] like that?” 12th & Delaware reveals the anger, the sadness and the powerlessness of two entirely different worlds, each completely convinced of its own mission.

A Country in a Corner (starts at 15:00, Malavoune Tango follows)

Homesickness drives Neema Ngelime to the district of Matonge in Brussels, which is home to a large African community. The busy shopping streets evoke memories of her life in Tanzania. She wants to record the similarities with her native land for her grandmother, but that is easier said than done. As in Tanzania, most people on the street prefer not to be filmed. Yet, Ngelime gradually gets closer to the shopkeepers and customers of Chaussée de Wavre, and shares her observations with the viewer.

Ngelime sees that the stifling morality she recognizes from Africa has also been transported to Belgium. She explains that respect for women in Tanzania is measured by the length of their skirts. The hairstyle you choose also shows how you want to be respected. At her every stop, from the hairdresser and nail salon to the grocer’s, Ngelime is obliged to make choices: will she follow tradition or take her own path? She wants to be part of the community, but at what cost? “I wish, as with a skirt, we could alter parts of our country we don’t like.” Without passing judgement, A Country in the Corner shows the dilemmas migrants face worldwide.

Malavoune Tango

On Mayotte, the only island in the Comoros that is still French, a group of outlawed young men lead their lives in the shadows, hunted by the police. Although they were born on this island north of Madagascar, not all of them hold French citizenship. They have nothing to rely on but their dogs.

The animals protect them from police brutality: “If the dog gets respect, so do I.” The dogs have no pedigree and no history; they just live from day to day, and they don’t know whether they will be beaten or shot tomorrow—their existence is as bare and uncertain as that of their owners. One of the men has had to fend for himself since he was 14, when his mother was deported from the island. He feels abandoned by all except by his dogs: “At least they always stay with me.”

Meanwhile, the only place the men feel at home, the forest beside the mangrove swamp, is being cut down. “We’re neither here nor there, nor in France, we’re just lost.” With rough tenderness, and excellent camera work, this empathetic film shows how the dogs form a lifeline in a colony where these men are not allowed to exist.

Het legendarische Chelsea Hotel in New York City is een icoon van de tegencultuur van de jaren ’60 en toevluchtsoord voor kunstenaars en intellectuelen als Patti Smith, Janis Joplin, Jim Morrison en de sterren van Andy Warhols Factory. Binnenkort gaat het na een grondige renovatie weer open voor het publiek als een van de meest modieuze luxehotels van New York. Tientallen excentrieke, vooral oudere huurders wonen al bijna tien jaar tussen de steigers en brokstukken. Tegen deze chaotische achtergrond dwaalt Dreaming Walls door de gangen, kamers en zalen, terwijl projecties op de muren ons herinneren aan de mythische geschiedenis. De huurders – slachtoffers van kapitalisme – en de muren van het hotel staan voor een keerpunt in een gezamenlijke geschiedenis.

Charlotte Gainsbourg, bekend van rollen in onder andere Antichrist en Melancholia van Lars von Trier, debuteert als regisseur met een documentair portret van haar moeder, de iconische zangeres en actrice Jane Birkin. Het is een film over een vrouw met een rijk leven aan ervaringen en avonturen in een mate die maar weinig andere mensen kunnen evenaren, maar die onderweg ook hobbels kreeg. Bijvoorbeeld in haar stormachtige relatie met de al even legendarische zanger Serge Gainsbourg, met wie ze de controversiële maar populaire hit Je t’aime… moi non plus zong. We leren de twee opmerkelijke vrouwen kennen in een reeks intieme gesprekken over het leven, kunst en de liefde. Leven is creëren en creëren is leven: je begrijpt waar de creatieve drijfveren van Charlotte Gainsbourg vandaan komen als ze in het gezelschap is van haar onweerstaanbaar charismatische moeder. Jane By Charlotte is een onverwacht persoonlijk en poëtisch portret van een vrouw die velen van ons alleen denken te kennen.

In dit programma zien we een selectie van moedige films van aanstormende talenten, die thema’s die normaal gezegd verzwegen worden bespreekbaar maken. Suni en Indisch zwijgen zijn films die allebei dat wat onbesproken blijft, proberen open te breken en zich uitspreken over onderwerpen waar een taboe op ligt. Op een broeierige zomerdag bereidt Danaé, een jonge vrouw, zich voor op een belangrijke auditie. Het is moeilijk om haar aandacht erbij te houden omdat deze steeds opnieuw wordt opgeëist door ongewenst contact (Suni, 30 min). Drie Indische kunstenaars gaan de confrontatie aan met hun familie om te onderzoeken waarom zij generaties lang gezwegen hebben over Nederlands-Indië (Indisch Zwijgen, 32 min). We zien krachtige vrouwen van in de twintig, zowel op beeld als achter de camera, die de confrontatie met moeilijke thema’s niet schuwen.

Egels, bunzingen, kleine mantelmeeuwen, een torenvalk, konijnen en zelfs zeehonden en exotische wolhandkrabben. Wild Port of Europe neemt je mee in het onverwachte verhaal van deze en andere dieren die leven in het grootste en drukste havengebied van Europa. In een landschap waar de mens continu alles verandert, pakken zij hun kansen en maken daarbij veelal opmerkelijke keuzes.

Voorafgaand deze filmvertoning wordt een gesprek met de filmmaker getoond, dat eerder is opgenomen in De Balie.

Moonage Daydream is een meeslepende bioscoopfilm van de voor een Oscar® genomineerde filmmaker Brett Morgen, regisseur van Cobain: Montage of Heck. De film bevat nooit eerder vertoonde concertbeelden en is een audiovisuele ruimtereis die niet alleen de raadselachtige erfenis van David Bowie belicht, maar ook dient als een gids voor een leven dat zinvol is en ook voldoening geeft in de 21e eeuw. Moonage Daydream is meer dan een documentaire. Het is een genre-overschrijdende filmische ervaring gebaseerd op een van de meest iconische wereldberoemde rocksterren aller tijden en lijkt nu al een van de bepalende culturele momenten van het jaar te worden. De film heeft de volledige goedkeuring van Bowie’s nabestaanden en bevat veel van zijn beste nummers, evenals nooit eerder vertoonde concertbeelden.

In Maken is het Mooist, een zeer persoonlijke en essayische film, onderzoekt en analyseert filmmaker Rolf Orthel het maken en creëren. Met films als Ik ben geen probleemkind, ik ben een uitdaging (2017), Een Schijn van Twijfel (1975) en het winnen van de Gouden Kalf voor de Cultuurprijs in 2010 is Orthel met zijn 85 jaar een gevestigde naam die ook met deze titel aanwezig zal zijn op het Nederlands Film Festival. Orthel bestudeert in Maken is het Mooist het maakproces en gaat hiervoor op zoek naar musici, kunstenaars en acteurs: wat verbindt hen met hun werk, wat zoeken ze, hoe gaan ze te werk? Hoe is hij eigenlijk zelf tot maken gekomen? We zien hoe verbeelding, spel, en plezier onderdeel zijn van het maakproces, maar ook hoe jonge kunstenaars hun ziel en zaligheid in hun kunst leggen, tegenslagen te verwerken krijgen, en ondanks alles volhouden. Wat maakt dat zij en Rolf ondanks alles doorzetten en offers brengen om koste wat kost iets eigens neer te zetten? Wat stuurt onze verbeelding en waarom is maken het mooist?