‘Verboden toegang’: een kijkje achter de verborgen deur
4 en 5 mei



Op de eerste verdieping van De Balie, in de hoek van het kopieerhok, zit een deur verstopt. “Verboden toegang” staat erop, in klassieke letters. Je loopt er makkelijk aan voorbij. Waarom zit die deur daar? Waarom kan die niet open? En leidt de deur naar niks?
Kunstenaar Sarah van Sonsbeeck zet de deur tijdelijk open. In het jaar dat we 80 jaar bevrijding vieren is de deur een aantal maanden aan de buitenkant zichtbaar op de gevel van De Balie. Richting het Max Euweplein, op de enige niet-monumentale muur van het historische pand van De Balie.
Dat is niet voor niks. Waar De Balie nu bekend staat als een ruimte om verder te denken, werd De Balie vroeger juist spottend de onvrije gemeente genoemd. De Balie, een voormalig kantongerecht, was namelijk sinds 1891 onderdeel van een groot gevangeniscomplex: Huis van Bewaring I. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bezetten de Duitsers het gebouw en doopten het om tot Polizeigefängnis. Talloze gevangenen van het regime, waaronder Anne Frank en haar familie en verzetshelden als Gerrit Jan van der Veen en Willem Arondéus, werden hier direct na hun arrestatie opgesloten. Hierna werden ze vervoerd naar andere gevangenissen, kampen in Nederland of gefusilleerd op het Weteringscircuit of in de duinen bij Overveen. De deur met ‘verboden toegang’ verbond het kantongerecht De Balie met de beruchte gevangenis. Na de sluiting van de gevangenis in 1979 en de renovatie van het plein in de jaren ’90 is de voormalige gevangenis haast niet meer zichtbaar. De deur verdween achter wit pleisterwerk.
In een tijd waarin democratie en rechtstaat meer dan ooit onder druk staan, maken we de deur en daarmee de beladen geschiedenis van De Balie en Amsterdam tijdelijk zichtbaar. Hoe werken we met elkaar aan een open samenleving? Sta je open voor andere ideeën dan die van jou?
4 en 5 mei in De Balie
Op 4 mei herdenken we Nederlandse oorlogsslachtoffers. Op 5 mei vieren we dat we tachtig jaar in vrijheid leven. Het gebouw van De Balie heeft als voormalig Huis van Bewaring een bijzondere band met de Tweede Wereldoorlog. Kom op 4 en 5 mei naar De Balie voor verhalen over verzet.
Van ‘onvrije gemeente’ tot huis van het vrije woord De Balie staat vandaag de dag bekend als huis van het vrije woord: Een plek waar mensen van over de hele wereld onafhankelijk en vrij spreken over cultuur, politiek en rechtsstaat. Vroeger werd De Balie juist spottend de onvrije gemeente genoemd. De Balie, een voormalig kantongerecht,

Een tijdelijk monument voor kunstenaar en verzetsheld Willem Arondéus
Om Willem Arondéus en de andere verzetshelden te eren zet De Balie op 4 en 5 mei de Willem Arondéus schuimtaart, een tijdelijk monument van kunstenaar Sarah van Sonsbeeck. Een Hollandse schuimtaart. Dat was het laatste dat kunstenaar en verzetsheld Willem Arondéus in 1943 wilde eten voordat hij geëxecuteerd werd. Zo geschiedde. Willem Arondéus en

Simon Schama, Olga Zuiderhoek en verhalen van verzet
Op 4 mei herdenken we Nederlandse oorlogsslachtoffers. Op 5 mei vieren we dat we tachtig jaar in vrijheid leven. Het gebouw van De Balie heeft als voormalig Huis van Bewaring een bijzondere band met de Tweede Wereldoorlog. Kom op 4 en 5 mei naar De Balie voor verhalen over verzet. De Balie staat vandaag de
