Eerherstel voor Wilhelmina Drucker

Wilhelmina Drucker was het boegbeeld van de eerste feministische golf in Nederland. Ze stond aan de wieg van het vrouwenstemrecht in 1919 en vormde een inspiratiebron voor de naar haar vernoemde actiegroep Dolle Mina. Toch is haar naam, honderd jaar na haar sterven, in het collectief bewustzijn op de achtergrond geraakt. Tijd voor eerherstel. Op donderdag 23 oktober vindt in De Balie een avond over Wilhelmina Drucker plaats.

Wilhelmina Drucker werd geboren in 1847, in een tijd dat vrouwen praktisch tweederangsburgers waren. Gehuwde vrouwen werden handelingsonbekwaam geacht. Zoiets basaals als bijvoorbeeld geld opnemen van de bank mocht alleen met toestemming van de man. Ook werden vrouwen van universiteiten geweerd en hadden ze geen stemrecht (dat gold alleen voor welvarende mannen).

Drucker groeide op in armoede en ging op jonge leeftijd aan de slag als naaister. Pas halverwege haar leven zou de politiek activist in Drucker ontwaken. Haar welgestelde vader overleed in 1884, maar als buitenechtelijk kind maakte Drucker geen aanspraak op de erfenis. Het motiveerde Drucker om samen met haar zus een aanklacht te schrijven in de vorm van de schandaalroman George David. Met effect: Drucker kreeg haar erfdeel en wijdde de rest van haar leven aan politiek activisme.

Vrijdenken betekende voor Drucker onafhankelijk denken

Zo richtte Drucker in 1889 de Vrije Vrouwen Vereeniging op. Vanuit hier streed Drucker voor gelijke rechten in het huwelijk en openstelling van het onderwijs. Ook stond de Vrije Vrouwen Vereeniging aan de basis van het vrouwenkiesrecht dat in 1919 werd ingevoerd. De vereniging was niet gelieerd aan een politieke partij of ideologie wat uitzonderlijk was voor die tijd.

Gedurende Druckers leven kwamen politieke partijen op en viel de Nederlandse samenleving uiteen in strak georganiseerde zuilen. Elke zuil met zijn eigen ideologie en prefab-opvattingen. Maar juist van dergelijke beknellende hokjes en geestelijke benepenheid was Drucker wars. Aanvankelijk sympathiseerde ze met de socialistische beweging, maar Drucker kreeg al snel door dat met de emancipatie van de arbeider toch vooral de emancipatie van de man werd bedoeld. Het deed Drucker inzien dat vrouwen zichzelf moesten verheffen. Vrijdenken betekende voor Drucker onafhankelijk denken, zonder je te laten leiden door zuil, godsdienst of ideologie.