Boer, burger en bank zijn het al over toekomst landbouw eens
Opinie
Terwijl politiek Den Haag de klok wil terugdraaien in het landbouwbeleid, zijn er genoeg boeren en anderen in de landbouwsector die wél bezig zijn met de toekomst, schrijft De Balie programmamaker Kees Foekema. Dit opiniestuk is gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.
Het hoofdlijnenakkoord presenteert een landbouwlijn die niet meer is dan een verzameling pijnlijke omwegen. In plaats van oplossingen waar de boer bij gebaat is, scheppen de vier partijen nieuwe sprookjes en zetten ze in op afstel. Vroeg of laat komt de kiezer — boer of niet — hierdoor bedrogen uit, met alle gevolgen voor onze democratie van dien.
Het ergste is dit: het hoofdlijnenakkoord negeert belangrijke en moedige bewegingen in Nederland, van jonge boeren, ondernemers en natuurontwikkelaars.
Vorige week kwam een brede vertegenwoordiging van de landbouwsector in De Balie bijeen: van LTO tot Rabobank, van Agrifirm tot Caring Farmers. Ze luisterden naar hoogleraar Imke de Boer van Wageningen University & Research (WUR). De Boer deed iets wat PVV, VVD, NSC en BBB niet durven: ze legde de voedselvisies van boeren, banken, overheden, toeleverende industrie, fabrikanten en maatschappelijke organisaties naast elkaar, om te laten zien wat we gemeen hebben — en dat is meer dan we denken.
De meeste landbouwspelers erkennen de noodzaak van systeemverandering, begrijpen dat een gezonde bodem het fundament van ons voedselsysteem is, weten dat we natuurlijke hulpbronnen moeten borgen én zien dat we in de toekomst grotendeels plantaardig en lokaal verbouwd voedsel eten. Dat de boer geholpen dient te worden een goede boterham te verdienen en dat veestapel krimpt verbaast niemand.
Benoemen wat dit voor de landbouw betekent, lijkt lastig. Toch waren er vorige week genoeg aanwezigen die meedachten over wat nodig is. Boer, bank en burger zijn klaar met loze beloften en doodlopende paden.
Zelfs de Rabobank en WUR zijn toe aan beslissingen die op korte termijn pijn doen. Zo is er een buitenparlementaire meerderheid die de zorgen van jonge boeren wil wegnemen en de kansen die er zijn wil benutten.
In plaats daarvan zetten de vier partijen ‘alles op alles’ om EU-richtlijnen aan te passen. De Europese Unie is echter al duidelijk geweest dat ze het Nederlandse geslenter — op het gebied van stikstof, mest en water — zat is. Als het in de komende kabinetsperiode niet lukt om op deze dossiers oplossingen te scheppen, komt de gehele landbouw noodgedwongen stil te liggen. Dat zou een ramp zijn.
De vier partijen willen de klok terugdraaien, maar de rest van het land is klaar om het landschap te hertekenen.
Programma’s over Duurzaamheid & Klimaat
De ambities voor Nederland zijn groot, maar de realiteit is weerbarstig. In deze serie ontmoet Teun van de Keuken maandelijks mensen die oplossingen van de toekomst nu al in de praktijk brengen.
De agrarische sector ligt onder een vergrootglas, met als grote thema’s het effect van veeteelt op het klimaat, stikstof en dierenwelzijn in de bio-industrie. Deze vraagstukken tonen aan dat de manier waarop Nederland is omgegaan met zijn land en zijn agrariërs onvermijdelijk leidt tot de uitputting van beiden. De positie van boeren in de maatschappij
