5 vragen aan onderzoeksjournalist Margalith Kleijwegt

Interview – Er is weinig onderzoek gedaan naar jongeren in Amsterdam en hun ervaringen met de thema’s seksuele uitbuiting, seksueel geweld en grensoverschrijdend gedrag – online en offline. Terwijl dit een groeiend maar onzichtbaar probleem is. De Balie Live Journalism doet onderzoek naar de achtergrond hiervan. De komende weken publiceren we korte gesprekken met Amsterdammers die zich op verschillende manieren bezighouden met deze problematiek.

Met deze week: Margalith Kleijwegt. Burgemeester Femke Halsema maakt zich al lange tijd zorgen en vroeg vorig jaar onderzoeksjournalist Margalith Kleijwegt onderzoek te doen naar meisjes in de gevarenzone.

Wat viel op tijdens het onderzoek?
Sommige Amsterdamse ouders lijken tijdens de overstap van basisschool naar de middelbare school de grip op hun dochters te verliezen. Vaak gaat dit over meisjes met een migratieachtergrond die als vorm van emancipatie uit de cultuur thuis willen wegbreken, waarbij deze meisjes die cultuur vaak als benauwend of beperkend in hun vrijheid ervaren. Sociale media spelen een grote rol, via Snapchat en WhatsApp heeft iedereen contact met elkaar en hebben ouders geen idee waar hun kinderen mee bezig zijn.

De onzichtbaarheid van de problematiek maakt het moeilijk in cijfers uit te drukken. Hierdoor is de rapportage een verzameling aan verhalen van meisjes, ouders, hulpverleners, straatcoaches en politie over de glijdende schaal waarin meisjes terecht komen. Er zou veel meer onderzoek moeten komen.

Wat is het belangrijkste dat uit het onderzoek naar voren is gekomen?
Er moet meer onderzoek komen. Daarnaast moet het makkelijker worden voor slachtoffers om naar de politie te stappen. Nu worden ze vaak weggestuurd. Daarnaast moet de hulpverlening meer ‘op maat’ zijn. Ook moet er meer controle op sociale media zijn.

Het is moeilijk de problemen zwart-wit te zien gezien de leeftijd van de jongeren. Hun seksualiteit is in ontwikkeling en ze brengen veel tijd door op sociale media. Dat geldt ook voor de jongens. Zo ben ik bij een rechtszitting geweest die te maken had met exposen, waarbij de uitspraak voor twee jongens invloed zou hebben op hun opleiding en hun toekomst zou kunnen verpesten. Daarnaast zie je tegenwoordig ook dat meisjes elkaar exposen of zelf als pooier gaan werken.

De rapportage gaat over Zuidoost en West, is dit ook waar seksuele uitbuiting het meest voorkomt, of zie je dit in heel Amsterdam?
Dat weet ik niet. Hotelkamers worden steeds vaker gebruikt om feestjes in te geven of seksuele ontmoetingen te regelen. Volgens de politie kwamen de meeste berichten over verdachte situaties van hotels aan de rand van de stad. Maar daar zitten natuurlijk ook meisjes uit andere stadsdelen. Die hotels zouden ook harder moeten worden aangepakt.

Waarom lukt het Amsterdam als stad niet dit probleem op te lossen?
Amsterdam doet meer aan zichtbaarheid van de problematiek dan andere steden. Het is volgens mij een illusie dat een politiek systeem dit kan oplossen, het is een belangrijk maar taai vraagstuk en de campagne van burgemeester Halsema is een belangrijke eerste stap. Meisjes zonder huis, die door hun familie op straat waren gezet was vond ik het meest lastig om te zien. Voor hen bestond een concrete oplossing, de Pak Je Kans-huizen waar jonge vrouwen die dakloos zijn in ieder geval een jaar onderdak kunnen krijgen. Deze meisjes zitten dan al in een hulpverleningstraject, maar het probleem voorkomen lukt denk ik maar gedeeltelijk. Dat kan frustrerend zijn, maar we moeten denk ik ook accepteren dat we niet alles kunnen oplossen.  En dat alleen al onderdak bieden in zo’n Pak Je Kans-huis voor sommige meisjes een enorme winst is.

Waar zou jij nu graag meer aandacht voor hebben?
De rol van die hulpverleners is belangrijk. Vaak waren er te veel hulpverleners waartussen veel gewisseld werd. Wat een hulpverlener goed maakt, heeft vooral te maken met de persoonlijkheid van de hulpverlener. Het vak is moeilijk aan te leren. Daarnaast is samenwerking tussen instanties belangrijk. Daar valt veel winst te behalen.

Heb je een tip, verhaal of idee over dit onderwerp? Deel dit vooral met ons via: livejournalism@debalie.nl.