De stand van zaken
Het afgelopen seizoen Live Journalism
In het afgelopen halfjaar heeft Live Journalism vorige onderzoeken opnieuw onder de aandacht gebracht. Want hoe staat het momenteel met achterstallig onderhoud bij huurwoningen, ongedocumenteerde Amsterdammers en werkende armen? Zijn er al dingen veranderd, of zijn we niet veel opgeschoten sinds de vorige onderzoeken? Aangezien de gemeenteraadsverkiezingen voor de deur staan, schoven bij iedere avond raadsleden aan om te bespreken wat zij aan oplossingen kunnen bieden voor de komende vier jaar.
Tijdens de avond over achterstallig onderhoud bij huurwoningen blijkt dat de problemen onverminderd groot blijven, ondanks de toenemende aandacht voor het thema ‘wonen’. “Bouwen, bouwen, bouwen” is een leus die we vaak horen, maar hoe zit dat met de aandacht voor het oplossen van problemen zoals schimmel, houtrot, ongedierte en lekkages in bestaande woningen? Uit de verschillende verhalen die we horen van aanwezige bewoners en stichting !WOON blijkt dat er nog heel wat te verbeteren valt. Het ontbreekt volgens hen aan adequate communicatie tussen huurder en verhuurder en de bereidheid om achterstallig onderhoud écht aan te pakken.
Dat er nog veel op te lossen valt is ook duidelijk bij de aanwezige raadsleden. Al blijkt in de debatten dat de voorgestelde oplossingen er per partij wel anders uitzien. Zo staan GroenLinks en VVD lijnrecht tegenover elkaar in een debat over de stelling of de verhuurdersheffing moet worden afgeschaft. SP stelt in een ander debat dat de gemeente zelf verhuurder moet worden van woningen, al vindt D66 dat plan “onrealistisch en kostbaar”. Het laatste debat ging over de particuliere huurmarkt. De PVDA vindt dat de gemeente meer in zou moeten kunnen grijpen bij slecht verhuurderschap. JA21 zegt dat er niet behoefte is aan méér regels, maar aan mogelijkheden om sneller in te grijpen met de al bestaande regels.
De tweede avond over ongedocumenteerde Amsterdammers in oktober werd bezocht door een geïnformeerd publiek. Er waren ongedocumenteerde Amsterdammers in de zaal en op het podium die hun persoonlijke verhalen deelden.
Uit het vorige onderzoek bleek dat ongedocumenteerde Amsterdammers vaak uitgebuit worden door hun werkgever of door huisjesmelkers en dat de toegang tot zorg ook lastig is. Nannet Moons van Dokters van de Wereld vertelde over hoe lastig het was om de vaccinaties te regelen voor ongedocumenteerden. Ook gaf ze aan dat het tekort aan huisartsen in de stad leidt tot het weigeren van ongedocumenteerden door huisartsen. Dat mag niet, iedereen heeft recht op zorg.
Amir, Marion en Annie, drie ongedocumenteerde Amsterdammers, deelden hun verhalen op het podium met ons. Ze hebben te maken gehad met verschillende vormen van uitbuiting op de werkvloer, zoals te lange werkdagen, slechte arbeidsomstandigheden en te weinig salaris. Daarnaast heeft Annie, 18 jaar, verteld over hoe het is om in Nederland op te groeien zonder papieren.
Ook tijdens deze avond schuift de Amsterdamse politiek aan, dit keer waren dat GroenLinks en D66. Beide partijen zeggen dat ze zich de afgelopen vier jaar hebben ingezet om Amsterdammers zonder papieren zichtbaarder te maken. Gianni Da Costa, initiatiefnemer van alternatieve voedselbanken, was het daar niet mee eens. Hij vindt dat er nog veel meer moet gebeuren en dat jongeren die hier geboren zijn altijd als volwaardige Nederlands beschouwd moeten worden.
D66 wist niet dat ongedocumenteerde Amsterdammers zelfs als ze gevaccineerd zijn geen QR-code krijgen. Dit komt omdat je zonder BSN-nummer ook geen QR-code krijgt. De raadsleden gaven aan dit te gaan bespreken in de raadsvergaderingen.
AT5 besloot vervolgens hier een reportage over te maken en wethouder Kukkenheim besloot onlangs dat ongedocumenteerden toch in aanmerking komen voor een QR-code. Zo kunnen duizenden mensen straks toch gebruik maken van de faciliteiten waarvoor ze een QR-code moeten laten zien.
Keihard werken, amper rondkomen
Het derde en laatste programma ging over werkende armen: de groeiende groep mensen die niet of amper rondkomt, ondanks dat ze veel en hard werken. Denk hierbij aan zzpérs, kleine ondernemers, oproepkrachten, flexwerkers maar ook mensen in loondienst.
De avond begon met een column van Yağmur Karaaslan, die opgroeide in een gezin waar haar ouders altijd aan het einde van de maand net niet genoeg geld hadden. Het duurde lang voordat ze zich over haar schaamte kon zetten, maar inmiddels zet zich in om het taboe rondom armoede bespreekbaar te maken. Die schaamte herkende ook Stella de Swart, armoede- en schuldenexpert. Vanwege verschillende tegenslagen kwam ze zelf in armoede terecht, en vertelde hoe moeilijk het was om hulp vanuit de gemeente aan te vragen.
Daarna was het tijd voor verschillende debatten tussen de zes aanwezige raadsleden. De raadsleden waren het unaniem eens dat er meer aandacht moet naar deze groep. Ze verschillen alleen wel van mening over hoe dit opgelost moet worden. Het zijn vier spannende debatten met uiteenlopende visies. Van het weren van schijnzelfstandigheid uit de stad tot het verhogen van het minimumloon in Amsterdam: de partijen stonden lijnrecht tegenover elkaar.
Reageren/tips/vragen? Mail livejournalism@debalie.nl.