TV NL EN

100 jaar Gerard Reve

programmamaker
Precies 100 jaar nadat schrijver Gerard Reve werd geboren (14 december 1923) draagt acteur Hugo Koolschijn Reves spraakmakende pleidooi uit het Ezelsproces voor waarin hij pleitte voor volledige vrijheid van de kunst. Een artistiek en juridisch hoogtepunt uit de Nederlandse geschiedenis. Hoe luisteren we 100 jaar later naar de woorden van Reve?

In 1966 verscheen het boekje Nader tot U van Gerard Reve bij Uitgeverij van Oorschot waarin de schrijver God voorstelde als een ezel waarmee de ik-figuur de liefde bedreef. Het leidde, tot genoegen van de Reve zelf, tot het spraakmakende Ezelsproces waarin hij werd beschuldigd van godslastering. In het hoger beroep verdedigde hij zichzelf en schreef zijn beroemde literaire Pleitrede voor het Hof waarmee hij werd vrijgesproken. Ruim 40 jaar werd het betreffende artikel 147, de wet op smalende godslastering, uit het Wetboek van Strafrecht geschrapt.

Zoals geen componist een bepaalde noot of een bepaald akkoord bij voorbaat zal uitsluiten, en zo min als een schilder een bepaalde kleur uit beginsel van zijn palet zal weren, zo min verwerpt de schrijver die zijn naam waardig is, bij voorbaat enig woord. Waar het om gaat, is die vraag, of de aanwezigheid van de noot, het akkoord, de kleur of het woord, in het werkstuk van de kunstenaar vereist is.

Van het Reve, Pleitrede voor het Hof
Over de sprekers

Hugo Koolschijn is sinds 1987 is verbonden aan Internationaal Theater Amsterdam, waar hij onder andere speelde in Fountainhead, Kings of war en Romeinse Tragedies. Koolschijn speelde ook in films, zoals Soldaat van Oranje en Leedvermaak, en in series als Bernhard, Schavuit van Oranje en All Stars. In 2019 publiceerde hij zijn memoires, Levensberichten van een toneelspeler.

Sprekers

Hugo KoolschijnActeur (foto: Jan Versweyveld)