De politiek van openbare kunst

Wat betekent ons cultureel erfgoed, wat is haar waarde en wie bepaalt die? Welke factoren bepalen haar lot? Die vragen staan centraal in de documentaire Tussen Blauwe Golven en Groene Corridor, die kunstenaar Hans van Houwelingen maakte samen met een groep kunststudenten en jonge kunstenaars. Dit programma bestaat uit een vertoning van de film, waarop een gesprek volgt over de manier waarop we met cultureel erfgoed omgaan. 

Aanleiding voor de documentaire was het plan van de gemeente Arnhem om het iconische omgevingskunstwerk Blauwe Golven (1977) van kunstenaar Peter Struycken te slopen om plaats te maken voor een nieuwe parkachtige inrichting: de Groene Corridor. In interviews met betrokkenen schetsen Van Houwelingen en zijn team een beeld van de bureaucratische mist waarin kunst in de openbare ruimte staat: zijn er überhaupt wel regels en gedragscodes over de manier waarop we met publieke kunst omgaan?  

Tijdens het nagesprek praten we met Hans van Houwelingen, politici en andere betrokkenen over de vraag hoe kunst zich tot de stad verhoudt, of zou moeten verhouden.

Over de sprekers:

Hans van Houwelingen is kunstenaar en regisseur van de film Tussen Blauwe Golven en Groene Corridor. In zijn werk onderzoekt hij de relatie tussen kunst, cultuur en politiek. Van Houwelingen heeft meerdere kunstwerken in de openbare ruimte gemaakt en maakt verder films, exposities, publicaties en geeft lezingen.

Jack S. Engelbrecht is kunstenaar en is bij de film betrokken als lid van het ArteZTeam. Engelbrechts stelling is: ‘I can be … too’. Wat en wie er op die puntjes wordt ingevuld bevindt zich in een continue staat van verandering. Zijn focus ligt op film en verhalen die onze kijk op de wereld kleuren. Van Harrison Ford (acteur) tot Tom Barnaby (fictieve detective), opportunistisch en obsessief, is Jack altijd bezig met het najagen van de ander. 

Jes Fernie is curator en schrijver uit het Verenigd Koninkrijk. Ze werkt voornamelijk buiten de muren van de kunstgalerie in het publieke domein. Hierbij is ze geïnteresseerd in een brede opvatting van het kunstenaarschap waarbij dialoog, engagement en onderzoek belangrijk zijn. Ze is initiatiefnemer van het project Archiveofdestruction.com, dat de wereldwijde omgang met publieke kunstwerken onderzoek en archiveert.

Gerrie Elfrink is tegenwoordig fractievoorzitter van de SP in Arnhem en was als wethouder nauw betrokken bij de politieke besluitvorming rondom De Blauwe Golven in Arnhem. Elfrink werkte van 2018 tot 2020 als fractiemedewerker voor de landelijke SP fractie in de Tweede Kamer.

Onno van den Muysenberg is senior beleidsadviseur Kunst en Cultuur en programmamanager Kunst en Cultuur Zuidas bij de Gemeente Amsterdam. Hiervoor werkte Onno voor de Gemeente Amsterdam als projectleider Kunst bij de Dienst Noord/Zuidlijn waar Onno verantwoordelijk was voor het ontwikkelen van een visie op kunst, het selecteren en aansturen van kunstenaars en het toezien op de uitvoering van de kunstwerken op de stations van de Noord/Zuidlijn.

Simone Vermaat is opgeleid als kunsthistoricus aan de Universiteit Leiden en werkt bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) als collectieadviseur/conservator. Ze is betrokken geweest bij onderzoeksprojecten als ‘Conservation of Video Art’ en ‘Inside Installations’ en heeft gepubliceerd over de RCE-collectie, Nederlandse monumentale kunst uit de wederopbouwperiode, kunst in de openbare ruimte en over sporen van Nederlands koloniaal verleden in de rijkscollectieRCE.