Publieke Intellectuelen: Karel van het Reve

Publicist Zihni Özdil duikt met een speciaal voor deze avond geschreven essay in het werk van schrijver en columnist Karel van het Reve. Van het Reve was, mede door de humoristische en kritische toon in zijn werk, geliefd onder een groot publiek. Toch was zijn werk niet onomstreden. Het politieke systeem in de Sovjet-Unie, ideologieën als het marxisme en het darwinisme en religie moesten het vaak ontgelden.

In dit programma duiken we in het werk van Karel van het Reve en analyseren we zijn politieke beschouwingen. Naar aanleiding van zijn essays over het communisme draagt historicus en voormalig politicus Zihni Özdil een nieuw essay voor waarover we vervolgens in gesprek gaan met hoogleraren Annelien de Dijn en Paul Scheffer. Wat vertellen de ideeën van Karel van het Reve ons nu?

Willem Melching houdt een biografische inleiding.

Spreker

Zihni Özdil is historicus en was van 2017 tot 2019 lid van de Tweede Kamer voor GroenLinks. In o.a. Vrij Nederland en NRC heeft hij veel geschreven over de politieke verhoudingen in Nederland en de staat van de democratie. In 2015 kwam zijn boek Nederland mijn vaderland uit.

Annelien de Dijn is hoogleraar Moderne Politieke Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Ze doet met name onderzoek naar de geschiedenis van het politieke denken in Europa en de Verenigde Staten. Ze houdt zich bezig met politieke sleutelbegrippen als vrijheid, democratie en liberalisme. In 2020 verscheen haar boek Freedom: An Unruly History, an  intellectual history of freedom from Herodotus to the present.

Paul Scheffer is publicist en hoogleraar Europese studies. Hij heeft een vaste column in NRC Handelsblad. In 2016 kwam de Vrijheid van de grens uit, over hoe Europa haar grenzenprobleem het beste kan aanpakken en in 2018 verscheen De vorm van vrijheid.

Willem Melching is historicus en studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Hij publiceert voornamelijk over de Duitse en Europese geschiedenis. Samen met Frits Boterman schreef hij De Duitse Phoenix. De geschiedenis van Duitsland in de twintigste eeuw. In 2013 verscheen zijn veelgeprezen biografie Adolf Hitler. Opkomst en ondergang van een Duits politicus.

Publieke Intellectuelen

De serie Publieke Intellectuelen is een serie die al langer loopt in De Balie. In deze serie vragen we denker van nu een nieuw essay te schrijven over het werk van een intellectueel uit de twintigste eeuw. Net als in de eerste helft van de twintigste eeuw zien we invloeden die de rechtsstaat en haar vrijheden en verworvenheden proberen te ondermijnen. Wat kunnen we leren van de schrijvers die voor ons leefden over de samenleving, vrijheid en gelijkheid? Dit is de eerste aflevering van een nieuw seizoen waarin we speciaal aandacht geven aan Nederlandse en Surinaamse publieke intellectuelen, met o.a. essays van Astrid H. Roemer over Bea Vianen en Oek de Jong over Johan Huizinga.