De kracht van onzekerheid in de wetenschap, met Vincent Icke

Let op: bij binnenkomst vragen we om een vaccinatie- of testbewijs. Lees hier wat je moet doen voor je bezoek.

In een tijd waarin meningen door politici worden verkocht als feiten, en de wetenschap wordt afgedaan als slechts een versie van de werkelijkheid, is het verleidelijk om die versie van de waarheid uit te kiezen die het beste past in jouw wereldbeeld. In die feitenvrije samenleving is klimaatverandering een hoax, zijn vaccins vergif en is de aarde plat. 

Dit soort ideeën vragen erom weerlegd te worden met harde feiten, maar volgens hoogleraar sterrenkunde Vincent Icke is onzekerheid inherent aan de wetenschap, en schuilt daarin juist haar kracht. Maar dat betekent niet dat we de waarheidsvinding uit het oog moeten verliezen. Door hypotheses telkens te bevragen, opnieuw te onderzoeken en bij te stellen groeit ons begrip van de wereld. 

Filosoof en klimaatpsycholoog Evanne Nowak onderzoekt in haar werk onder meer de vraag hoe we ons moeten verhouden tot feiten die we liever niet onder ogen zien. Het is misschien verleidelijk om weg te kijken van de klimaatcrisis, maar hoe zorgen we dat we onze zorgen over het klimaat niet wegrelativeren maar omzetten in actie? 

Is er in een wereld waarin desinformatie en complottheorieën zich opdringen nog wel ruimte voor twijfel, en hoe herstellen we het vertrouwen in de wetenschap? Over die vragen gaan we met Icke, Nowak en anderen in gesprek. 

Over de sprekers

Vincent Icke is natuurkundige en hoogleraar Theoretische Sterrenkunde aan de Universiteit Leiden. Naast zijn wetenschappelijke werk zet Icke zich ook in voor de popularisatie van de wetenschap. Op 26 september verschijnt zijn nieuwe boek Licht over de verhouding tussen waarheid en wetenschap.

Evanne Nowak werkt als freelance programmamaker, curator en moderator op het snijvlak van filosofie, ecologie, kunst en rechtvaardigheid.

Prof. Dr. Jan-Willem van Prooijen is Bijzonder Hoogleraar Radicalisering, Extremisme, en Complotdenken, en is als gedragswetenschapper werkzaam binnen de sociale psychologie en de criminologie. Zijn huidige onderzoek richt zich op geloof in complottheorieën en de implicaties daarvan voor onze samenleving.

Peter Keizer werkt als onderzoeksjournalist bij Pointer (KRO-NCRV). Samen met Follow the Money en Platform Authentieke Journalistiek doet hij onderzoek naar de netwerken achter klimaatsceptische organisaties en complotgroepen die zich keren tegen de coronamaatregelen en -vaccins.

Nieuw Licht

Nieuw Licht is een initiatief van filosofen Coen Simon en Frank Meester. Ze leggen de scherpste hedendaagse denkers een vraag voor die in een klassiek geworden tekst al eerder aan de orde werd gesteld, maar dan door een andere denker, in een andere tijd binnen een andere politieke en maatschappelijke context. Zo vragen zij met Simone de Beauvoir en haar De tweede sekse (1949) in het achterhoofd hoe vandaag de dag ‘de vrouw wordt gemaakt’, of hoe de opvattingen over politiek en oorlog van Carl von Clausewitz passen in een tijd van vredesmissies, terreur en cyberwars. Het resultaat hiervan is een reeks essays met een zowel origineel als betrokken oordeel over de huidige tijd, die worden vergezeld met een reeks debatten.

Let op: bij binnenkomst vragen we om een vaccinatie- of testbewijs. Lees hier wat je moet doen voor je bezoek.