Hoe verandert ‘mannelijkheid’ in de wereld en in de culturele verbeelding? Genderwetenschapper Maaike Meijer onderzocht de representatie van mannelijkheid en literatuur en film en vond daar veel antihelden die aan mannelijkheid te gronde lijken gaan. Het klassieke programma dat mannen schraagde, lijkt aan zijn eind. Mannelijke kunstenaars tonen extreem mannelijk lijden en falen, maar ook nieuwe wegen. Er blijken interessante alternatieven te zijn voor het gangbare maatschappelijke mannelijkheidsbeeld.
Tijdens deze avond nemen we mannelijkheid onder de loep, in de samenleving en in de cultuur, van de onderdrukte jongens van Wolkers, de tobbers van Houellebecq en Te Gussinklo, tot de aardse Jeff “The Dude” Lebowski en het oorlogshelden in Casablanca. Meijer leest ze niet als universele verhalen maar als mannenverhalen.
Ze herschrijft de Freudiaanse speculaties over castratieangst en penisnijd. Ze onderzoekt haar eigen mannelijkheid en non-binariteit, en neemt de positie van mede-man. Radeloze helden gaat over destructie, oorlog, geweld én over verlossing. Over de oorzaken van mannelijkheidswaan en de bevrijding ervan.
Over de sprekers
Maaike Meijer is emeritus hoogleraar Genderstudies, biograaf en publicist. Zij schreef over literatuur, populaire cultuur, feminisme en gendertheorie. In 2011 verscheen haar biografie van M. Vasalis (genomineerd voor de Gouden Boekenuil en Biografieprijs) en in 2018 die van F. Harmsen van Beek (genomineerd voor de Biografieprijs en shortlist Bookspot Literatuurprijs).
Roel van den Oever is universitair docent Engelse letterkunde aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij is de auteur van Mama’s Boy: Momism and Homophobia in Postwar American Culture en mederedacteur van Bodies That Still Matter: Resonances of the Work of Judith Butler. Link: www.roelvandenoever.nl.
Adriaan van Dis (1946) is een veelzijdig, geëngageerd schrijver, getuige romans als Indische duinen, De wandelaar en Tikkop. In 2015 won Ik kom terug de Libris Literatuurprijs en kreeg hij de Constantijn Huygens-prijs voor zijn gehele oeuvre. Van Ik kom terug zijn inmiddels meer dan 200.000 exemplaren verkocht en daarvoor ontving hij in december 2020 een Gouden Boek.
Valentijn Hoogenkamp is een Nederlandse schrijver van fictie, essays en toneelstukken. Hij debuteerde in 2021 met de roman Het aanbidden van Louis Claus, die zeer lovend werd ontvangen in de pers. Zijn persoonlijke essay Antiboy, een coming-of-gender over het kruispunt tussen intimiteit en identiteit verscheen in 2022 en kreeg vier sterren in het NRC Handelsblad. Valentijns werk werd bekroond met de El Hizjra Literatuurprijs, genomineerd voor de Anton Wachterprijs en ITs RO Theater Award. Hij schreef voor De Volkskrant, De Standaard, Financieel Dagblad, DW B, nY, Revisor, De Nederlandse Boekengids en Metropolis M. Momenteel is Antiboy: de Podcast te beluisteren, waarin Valentijn kleurrijke gasten interviewt over gender, geaardheid, rollenpatronen en relaties.
Selm Merel Wenselaers is dramaturg, gespreksleider, curator, schrijver en onderzoeker. Ze schreef het boek De laatste Belgen. Een geschiedenis van de Oostkantons en richtte samen met Pieter Serrien ‘Geheugen Collectief’ op. Naast het werk als historica ontwikkelde Selm een theaterpraktijk, waarmee ze in zowel Nederland als België verschillende producties heeft gemaakt. Ze is bestuurslid van What You See Festival, Zomer van Antwerpen en Watmarswas, gastdocent op verschillende scholen en werkt als adviseur voor het Nederlands Fonds Podiumkunsten en het Vlaams Audiovisueel Fonds. Op dit moment schrijft ze aan het boek Tussenmens dat in 2023 bij Atlas Contact verschijnt.
Abram de Swaan was universiteitshoogleraar Sociale wetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Hij schreef verschillende boeken, maakte documentaires en was redacteur bij De Gids. Daarnaast schreef hij voor NRC Handelsblad wekelijks korte stukken die in een drietal bundels zijn verzameld. De Swaan was gasthoogleraar bij de New School for Social Research, Cornell University en Columbia University, bij Paris I-Sorbonne, de École des Hautes Études en Sciences Sociales, hij was Europese Unie-hoogleraar in Boedapest en bezette in 1998 de Europese leerstoel aan het Collège de France. Hij is lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie voor Wetenschappen, de Academia Europaea (Londen).
Alex Roeka is theatermaker en singer-songwriter. Zijn muziek gaat vaak over de liefde en (mannelijke) kwetsbaarheid, met een unieke stijl gekenmerkt door rauwe teksten en poëtische diepgang. Met zijn werk won hij onder andere de Annie M.G. Schmidtprijs, twee Edisons en de Nederlandse Oeuvreprijs voor Kleinkunst en Cabaret
Sprekers
Ook in De Balie:
De kunstwereld wordt inclusiever, maar er wordt een grote groep makers alsnog vergeten: Dit zijn kunstenaars met een beperking, psychiatrische achtergrond of daklozen-achtergrond.
Kunstenaarschap is haast even ongrijpbaar als fascinerend, want hoe werkt creatieve scheppingskracht eigenlijk? En kan men creatief zijn zonder enige dosis abnormaliteit?
Wat zijn de richtlijnen m.b.t. het schrijven van kinderboeken? Zijn duidelijke richtlijnen überhaupt nodig of is een kind weerbaarder dan wij denken?
