Tweede Kamerlid Paul van Meenen (D66) gaat in gesprek met studenten van de school voor Orde en Veiligheid (ROC Mondriaan) in Den Haag over vrijheid, democratie en actief burgerschap.

Vrijheid is van levensbelang. Hoe vrij zijn we in een land dat te maken heeft met een toeslagenschandaal, een woningcrisis en een oorlog op Europees grondgebied? Vrijheden beschermen vereist gedeelde waarden en gezamenlijk vertrouwen in de democratie. Tegelijkertijd gedijt vrijheid ook bij meningsverschillen, bij frictie tussen de ideeën van de één en de ander. En dus bij het voeren van goede gesprekken.

Nationaal Gesprek over Vrijheid

Het Nationaal Gesprek over Vrijheid (NGOV) is een gesprek tussen studenten van het middelbaar beroepsonderwijs en bestuurlijk Nederland over burgerschap en democratie. In wat voor maatschappij willen we leven en hoe werken we hier samen naartoe? Kijk op de pagina van Nationaal Gesprek over Vrijheid voor meer informatie en komende editie.

Staatssecretaris Gunay Uslu gaat op bezoek bij het Albeda College in Rotterdam om met studenten Lifestyle, Sport en Entertainment en Economie en Ondernemen in gesprek te gaan over vrijheid, democratie en actief burgerschap.

Vrijheid is van levensbelang. Vrijheden beschermen vereist gedeelde waarden. Tegelijkertijd gedijt vrijheid ook bij meningsverschillen, bij frictie tussen de ideeën van de één en de ander. En dus bij het voeren van goede gesprekken.

Het Nationaal Gesprek over Vrijheid is een gesprek tussen generaties, tussen studenten van het middelbaar beroepsonderwijs en bestuurlijk Nederland over burgerschap en democratie. Hoe krijgen we onze vrijheden weer terug? In wat voor maatschappij willen we leven en hoe werken we hier naartoe?

Nationaal Gesprek over Vrijheid

Het Nationaal Gesprek over Vrijheid (NGOV) is een gesprek tussen studenten van het middelbaar beroepsonderwijs en bestuurlijk Nederland over burgerschap en democratie.

Kijk op de pagina van Nationaal Gesprek over Vrijheid voor meer informatie en komende editie.

Of het nu gaat om vrijheidsbeperkingen, geblokkeerde snelwegen, de nieuwe bestuurscultuur of de ruimte voor religieus onderwijs in onze maatschappij, de Grondwet is hét fundament van de Nederlandse rechtsstaat. Toch speelt de Grondwet een bijrol in de politiek en het publieke debat. Wanneer er wel wordt verwezen naar de Grondwet leidt dat vaak tot misverstanden tussen burgers en politiek. Met Een nieuw commentaar op de Grondwet is Nederland een heldere uitleg over de Grondwet rijker: 39 vooraanstaande auteurs leggen de betekenis van essentiële Grondwetsartikelen uit voor een breed publiek. Wat heeft de Grondwet burgers te bieden?

Een nieuw commentaar op de Grondwet brengt de artikelen uit de Grondwet samen die het belangrijkst zijn om de Nederlandse rechtsstaat te begrijpen. Rechtsgeleerden en rechtsfilosofen voorzien deze artikelen van commentaar en gaan dieper in op wat de Grondwet ontbreekt. Zo leveren deze auteurs een actuele bijdrage aan het debat over de Nederlandse rechtsstaat.

Deze avond omvat een zoektocht naar de rol die de Grondwet nu heeft en zou moeten hebben in onze Democratische maatschappij. Kan de Grondwet ons helpen de relatie tussen burger en politiek te verbeteren? Wat voor inzichten heeft de Grondwet over de bestuurscultuur in Den Haag te bieden? En beschermt onze Grondwet ons wel voldoende tegen de ondermijning van onze democratische rechtsstaat?

In 1989 sprak Ayatollah Khomeini een fatwa uit tegen Salman Rushdie, naar aanleiding van zijn boek De Duivelsverzen. Wereldwijd volgden er protesten en boekverbrandingen, zo ook in Nederland. De controverse rondom De Duivelsverzen staat bekend als de Rushdie-affaire. Naar aanleiding van de aanslag op het leven van Salman Rushdie afgelopen zomer, gaan o.a. Adriaan van Dis, Lotfi El Hamidi en Naeeda Aurangzeb in gesprek over de erfenis van de Rushdie-affaire in Nederland. Hoe bepalend is de Rushdie affaire geweest voor het publieke debat over islam, migratie en integratie?

Hoe was het voor El Hamidi en Aurangzeb om op te groeien rondom de eeuwwisseling waarin hun aanwezigheid in Nederland onderwerp was van een maatschappelijke discussie? En waar staat het debat nu, 30 jaar na de Rushdie-affaire?

Op 14 januari 1994 wordt in De Balie het Rushdie Defence Committee Nederland opgericht. Onder leiding van Adriaan van Dis zet het comité zich in voor de vrijheid van schrijvers als Rushdie en gaat het in gesprek met diverse Nederlandse moslimorganisaties. Op deze avond reflecteren toenmalige leden van het comité op het tijdsgewricht waarin het comité werd opgericht.

Dit programma is mede mogelijk gemaakt door V-fonds.

Protestacties met tractoren, hooibalen die naast de snelweg in brand worden gestoken, blauw-wit-rode vlaggen wapperend door het hele land. Boeren protesteren tegen de aangekondigde stikstofmaatregelen, gesteund door een groot deel van de Nederlandse bevolking. Maar ze voelen zich niet serieus genomen door stedelingen, die hoofdschuddend de protestacties aanschouwen. Wederzijds begrip is ver te zoeken: waarom wordt er niet naar elkaar geluisterd, en waar komen die sterke emoties vandaan? 

 De protestacties van de Nederlandse boeren illustreren de groeiende afstand tussen stadsbewoners en burgers uit landelijke gebieden. De verschillende belangen en belevingswerelden drijven steeds meer uit elkaar en het publieke debat verhardt, omdat bevolkingsgroepen in toenemende mate zelfgekozen nieuws volgen en vooral praten met gelijkgestemden. Zo ontstaan er afgeschermde bubbels, waarbij de ruimte voor dialoog ontbreekt. 

Wat vertellen de boerenprotesten ons over de kloof tussen stad en platteland? En wat betekent dit voor de Nederlandse samenleving? In het licht van de Maand van het Gezag van de Raad voor het Openbaar Bestuur gaan we hierover in gesprek bij MIMIK in Deventer. Een avond over hoe we weer mét in plaats van óver elkaar kunnen praten.  

Vanaf het moment dat ze letters aan elkaar kon schrijven, was het voor Ethel Portnoy duidelijk dat ze schrijver wilde worden en niets anders. Ethel Portnoy, geboren in Philadelphia, vertrok op haar 23ste naar Parijs, waar zij van de bekende Franse literatuurcriticus Roland Barthes leerde hoe ze moest schrijven. In de Franse hoofdstad verkeerde zij in kringen van Franse en Nederlandse dichters die later als de Vijftigers geschiedenis zouden maken.

Schrijver en essayist Marja Pruis geeft een lezing over het werk van Ethel Portnoy. Daarna gaan we in gesprek met essayist, criticus en literair redacteur Carel Peeters en schrijver Marjoleine de Vos. Maker en speler Mirthe Labree draagt teksten van Portnoy voor.

In 1951 trouwde Ethel Portnoy met Rudy Kousbroek en in 1970 verhuisden ze naar Nederland, waarna haar oeuvre gestaag groeide. In 1991 kreeg Portnoy de Annie Romeijnprijs voor haar literaire werk.

Met haar grenzeloze nieuwsgierigheid naar menselijke drijfveren en gedrag heeft Ethel Portnoy een blijvende stempel op de Nederlandse literatuur achtergelaten. Met de titel van haar boek Broodje aap voegde Ethel Portnoy zelfs een populaire uitdrukking toe aan de Nederlandse taal. Marja Pruis schrijft voor deze editie van Publieke Intellectuelen speciaal een essay over het leven en werk van Ethel Portnoy.

Over Publieke intellectuelen

In Publieke intellectuelen serie vragen we denkers van nu om een nieuw essay te schrijven over het werk van een intellectueel uit de twintigste eeuw. Welke rol had Ethel Portnoy als publieke intellectueel, en wat kunnen wij nog steeds van haar leren? Schrijver Marja Pruis werpt deze avond een nieuw licht op haar werk.

Ahmed Aboutaleb, burgemeester van Rotterdam, gaat in gesprek met studenten van STC Group Rotterdam over vrijheid, democratie en actief burgerschap.

Vrijheid is van levensbelang. Hoe vrij zijn we in een land dat te maken heeft met een toeslagenschandaal, een woningcrisis en een oorlog op Europees grondgebied? Vrijheden beschermen vereist gedeelde waarden en gezamenlijk vertrouwen in de democratie. Tegelijkertijd gedijt vrijheid ook bij meningsverschillen, bij frictie tussen de ideeën van de één en de ander. En dus bij het voeren van goede gesprekken.

Nationaal Gesprek over Vrijheid

Het Nationaal Gesprek over Vrijheid (NGOV) is een gesprek tussen studenten van het middelbaar beroepsonderwijs en bestuurlijk Nederland over burgerschap en democratie. In wat voor maatschappij willen we leven en hoe werken we hier samen naartoe? Kijk op de pagina van Nationaal Gesprek over Vrijheid voor meer informatie en komende editie.

Het aantal Nederlanders dat in complottheorieën gelooft, neemt toe door afnemend vertrouwen in de overheid. Maatschappelijke onrust draagt bij aan de overtuiging van alternatieve waarheden. Sommige influencers en Youtubers zijn overtuigt van complotten; zien sinds de pandemie hun omzet en aantal volgers flink groeien. Ze verkopen jongeren samenzweringstheorieën in de vorm van content en merchandise. Waarom geloven jongeren deze theorieën en wat maakt ze zo aantrekkelijk?

Hoe kan de politiek en journalistiek het vertrouwen van jongeren weer terug winnen? Op deze avond, georganiseerd voor en door jongeren, ontleden politici, deskundige, journalisten de thematieken van complottheorieën.

Over Jongeren aan zet

De Amsterdamse jongeren Amin (20), Azhar (18), Chadi (20) en Talitha (19) voelen zich te weinig gehoord in het publieke debat. Politici en beleidsmakers maken beslissingen voor hen, maar zij zien hun belangen (en die van leeftijdgenoten) amper vertegenwoordigd. In Jongeren aan zet werken deze vier gedreven jongeren samen met programmamakers van De Balie aan deze driedelige serie.

Deze serie is mede mogelijk gemaakt door Erasmus+

De persvrijheid in Marokko staat al jaren onder druk. Met behulp van spionagesoftware Pegasus worden journalisten en politieke activisten bespioneerd, bedreigd, aangevallen en gevangen gezet. Veel journalisten zijn genoodzaakt Marokko te ontvluchten. Een van hen is de gerenommeerde onderzoeksjournalist Ali Lmrabet, die zich vanuit Barcelona onvermoeibaar inzet voor mensenrechten en persvrijheid in Marokko.   

Ook is de Marokkaanse onderzoeksjournalist Omar Radi dit jaar veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes jaar. Volgens de Marokkaanse overheid zou hij spioneren in dienst van de Nederlandse ambassade. Nederland kon zijn onschuld bewijzen, maar deed dat niet.   

Hoe repressief treedt de Marokkaanse overheid op tegen kritische journalistiek? Waarom reageert het Nederlandse kabinet nauwelijks op deze aanval op de persvrijheid van Marokkaanse (en Nederlandse) journalisten? En wat betekent de transnationale repressie van Marokko voor Marokkaanse Nederlanders en de Nederlandse rechtsstaat?  

Onderzoeksjournalist Ali Lmrabet deelt zijn eigen ervaring als luis in de pels van de Marokkaanse overheid, de  aanval van de Marokkaanse overheid op persvrijheid en de verantwoordelijkheid van Europese landen.  

Over de sprekers

Ali Lmrabet is een Marokkaanse onderzoeksjournalist en oud-diplomaat. Hij heeft meerdere mediakanalen in Marokko opgezet, die zijn verbannen door de Marokkaanse overheid. Lmrabet woont en werkt nu in Barcelona, waar hij voor de Middle East Eye schrijft. In het verleden schreef hij o.a. voor de Daily El Mundo en was hij chef van Le Journal Hebdomadaire.

Mohammed Mohandis is sinds 2 juni 2022 lid van de PvdA-fractie in de Tweede Kamer. Eerder was hij dat in de periode 2012-2017. Hij begon zijn politieke loopbaan bij de Jonge Socialisten en in de gemeenteraad van Gouda en werkte onder meer bij FORUM, het kennisinstituut voor multiculturele vraagstukken, bij mboRijnland en als toezichthouder bij diverse onderwijsorganisaties.

Kaja Bouman is freelance journalist. Ze studeerde journalistiek in Nederland en Islamic and Middle Eastern Studies aan de Hebrew University in Jerusalem. In 2019 was ze een halfjaar correspondent in Marokko tot de pandemie uitbrak. Ze werkte de afgelopen jaren onder andere bij Spraakmakers en op de buitenlandredactie van Nieuwsuur en de NOS.

Jan Hoogland is Arabist en Marokko deskundige. Tussen 1983 en 2018 was hij universitair docent Arabisch aan de Radboud University in Nijmegen. Tussen 2009 en 2015 was hij directeur van het Nederlands Instituut in Marokko (NIMAR). Hoogland komt inmiddels zo’n 40 jaar in Marokko.

Misdaadjournalist van Het Parool Paul Vugts kreeg te maken met een op zijn persoon afgegeven moordopdracht. Hij kreeg de zwaarst mogelijke beveiliging en verbleef een half jaar met zijn vriendin in een safe house. Nog altijd is hij niet veilig. En hij is niet de enige die dit overkomt. Hij gaat in gesprek met minister van justitie en veiligheid Dilan Yeşilgöz over de staat van de Nederlandse misdaadjournalistiek.

De gruwelijke moord op Peter R. De Vries in 2021 maakte duidelijk dat deze met een enorm probleem te kampen heeft. Ook de moord op strafrechtadvocaat Derk Wiersum liet zien dat de veiligheid van hen die het actief opnemen tegen de georganiseerde misdaad niet op orde is. Sterker: het probleem lijkt groter dan ooit.

Yeşilgöz maakte al meer geld beschikbaar voor persoonsbeveiliging van journalisten en rondom rechtszaken. Doet de Nederlandse overheid daarmee genoeg? Wat kan zij nog meer doen om haar journalisten, advocaten en gewone burgers te beschermen tegen de steeds machtigere georganiseerde misdaad en de verharding van hun criminele praktijken?