In de programmareeks Operatie Interview staat de kunst van het interviewen centraal. Drie vlijmscherpe interviewers bevragen één gast. Wie de interviewers zijn, blijft tot op het podium geheim. Ditmaal een aflevering met de oprichter en eigenaar van een van de grootste uitgeverijen van Nederland: Mai Spijkers.

Mai Spijkers (Goirle, 10 april 1955) begon zijn carrière in de uitgeverswereld als magazijnmedewerker. Hij werd na zijn studie corrector, toen redacteur en werkte zichzelf zo omhoog tot eindredacteur. In 1989 begon hij zijn eigen uitgeverij: Prometheus. Vanaf de start was het een (financieel) succes, mede dankzij de eerste uitgave en bestseller De Wetten van Connie Palmen. Ook bekende schrijvers als Tom Lanoye, Özcan Akyol, Maxim Februari, Karin Amatmoekrim en Philip Huff publiceren bij hem.

‘Als geen ander kan hij een boek verkopen, hij beslist snel en durft risico’s te nemen,’ schrijft Vrij Nederland in 2013. Maar vorig jaar werd het verhaal over zijn leiderschap belicht vanuit het perspectief van zestien oud-medewerkers. Op basis van gesprekken met hen schetste De Volkskrant een beeld van de angstcultuur bij Prometheus waar machtsmisbruik en intimidatie aan de orde van de dag zijn. Spijkers reageerde als volgt: ‘Uiteraard zal het voor niemand, die mij kent, een verrassing zijn dat mijn leiderschapsstijl niet door iedereen positief ervaren wordt. Maai de haai, noemt Tom Lanoye mij.’ Slechts één auteur verliet de uitgeverij.

Tijdens Operatie Interview gaan drie geheime interviewers het gesprek met hem aan. Tot het moment van interviewen weet Spijkers niet door wie of waarover hij wordt bevraagd.

Operatie Interview

Operatie Interview kende al spannende, spraakmakende en ontroerende edities. Zo werd burgemeester Eberhard van der Laan – tot zijn grote verrassing – ondervraagd door zijn eigen vrouw, ondervroeg Jeroen Wollaars uitgever en mediamagnaat Derk Sauer en werd Lilianne Ploumen bevraagd over #metoo praktijken binnen de PvdA.

We live in a time of international crises with dominant male leaders, and a nuclear threat is still a big part of geopolitical disputes. In her speculative video work Two Minutes to Midnight (2021), the Israeli artist Yael Bartana presents a fictional all-female government that has the task to resolve an international nuclear crisis. Their discussion ranges across the global emergencies of our male-dominated reality, with climate change, toxic masculinity and the nuclear arms race rising to the fore. A screening of the film will be followed by a conversation with Bartana and others. What would happen if countries around the world were governed by women?

Yael Bartana (1970, Kfar-Yehezkel, Israel) investigates subjects like trauma, displacement and national identity in films, installations, photographs, staged performances and public monuments. Her work has been exhibited in many museums‭, ‬including the MoMA‭, the Tate Modern and the Centre Pompidou‭. She currently lives and works in Berlin and Amsterdam‭. ‬

About Two Minutes to Midnight

At a large conference table, a group of female politicians comes together to save the world from nuclear catastrophe. Two Minutes to Midnight blends fiction and political debate, with five female representatives of a powerful nation played by actors consulting real experts. The footage was shot in 2017 and 2018 during the live performances What if Women Ruled the World? in Aarhus and Berlin and Bury Our Weapons, Not Our Bodies in Philadelphia.

From 14 January until 11 February the work will be on display in the Annet Gelink Gallery.

About the speakers

Annette van Soest is a journalist and moderator. She makes in-depth podcasts and radioshows for BNR Nieuwsradio, Haagsch College and Follow the Money.

Justin belandt als tiener in de wereld van geweld en criminaliteit. Een leven dat op het eerste gezicht spannend lijkt, maar op den duur beklemmend is en angstig maakt. Van politieachtervolgingen tot detentie, in deze theatervoorstelling leeft het publiek mee met het leven van een jonge draaideurcrimineel, die langzaamaan probeert weer in de bovenwereld te komen.

Deze voorstelling is gemaakt op basis van gesprekken met jongens die op jonge leeftijd in aanraking kwamen met criminaliteit. Het leven van een jonge crimineel kan eenzaam zijn. Angsten, verlangens, frustraties, alleen in een bikkelharde wereld. Tot wie kan Justin zich keren?

Afgelopen halfjaar deed de onderzoeksredactie Live Journalism samen met AT5, Spot on Stories en Omroep West, onderzoek naar jeugdcriminelen in Amsterdam, Den Haag en Eindhoven. Ze brachten de wereld van jeugdcriminaliteit in kaart, spraken met ex-criminelen, hulpverleners, beleidsmakers, docenten, experts en ouders. Theatermaker Jelle Zijlstra heeft op basis van deze waargebeurde verhalen de theatervoorstelling Ze ruiken het als je bang bent gemaakt.

Na de voorstelling vindt er een nagesprek plaats. Hoe kunnen we meer grip krijgen op jongeren die in de criminaliteit belanden? Wat moet er gebeuren om te voorkomen dat jongeren afglijden in de zware criminaliteit?

Regisseur en scenario: Jelle Zijlstra
Spel: Yari van der Linden
Beeld: Michelle van der Plas en Jos Kuklewski
Techniek: Jasper van Oorschot, Roland van Ulden en Ryan Oduber

Onderzoek Amsterdam: Monique Hindriks, Gatool Katawazi, Katarina Schul, Zara Toksöz
Onderzoek Eindhoven: Anna Deems en Mattijs Smit
Onderzoek Den Haag: Monica Lam en Karlijn Saris

De Balie Live Journalism werkt samen met Omroep West uit Den Haag en Spot On Stories in Eindhoven. De voorstelling speelt daar ook:

Den Haag: 26 januari – Theater de Vaillant
Eindhoven: 30 januari – Natlab

What does it mean to be located between ’the East’ and ’the West’, especially in times of war and conflict? Tonight we welcome directors from cultural organisations in Moldova, Georgia and Kazakhstan to talk about the socio-political issues and developments in their countries. How do they try to make a change?

This evening is part of Vital Voices. From 9 until 13 January, De Balie gathers cultural actors from Eastern and Central Europe, the Caucasus and Central Asia to exchange ideas on running a pro-democratic organisation. During In between powerblocks you get to meet them and learn about their perception of Europe and Russia. Has it changed since the invasion of Ukraine?

Read more about Vital Voices.

About the speakers

Rusanda Curcă is a cultural worker, environmental and civic activist living in Hîrtop village, the Republic of Moldova. She is the directress of the Center for Cultural Projects Arta Azi, with a focus on creating access to culture and arts in villages and marginalised areas. Curcă is also the co-founder and directress of the Coalition of the Independent Cultural Sector from the Republic of Moldova.

Aigerim Kapar is a curator, interdisciplinary researcher and decolonial activist from Kazakhstan. In 2015 she founded Artcom Platform, a community-based organisation for contemporary art and public engagement. Since 2017 she also organises Art Collider, a school where art meets science. Her works include ‘Re-membering: Dialogues of Memories’, a project in memory of victims and survivors of 20th-century repressions in Kazakhstan (2019) as well as ‘SOS Talydkol’ and ‘Balqashqa Qamqor’, care projects for lake ecosystems (2020).

Aleksandre Zibzibadze is the director of Georgia’s Future Academy (GFA). GFA has established itself as the major youth hub in Georgia working in the ducational field of public speaking and debating. It aims to foster significant public discussion on pressing societal issues and improving debating culture in Georgia’s public life.

Wie zich een sporter probeert voor te stellen, ziet al snel een man voor zich. Maar wat zou er gebeuren als vrouwen de dominante kracht zouden zijn in de sportwereld? Tijdens deze Hot Game onderzoeken we samen met Sportraad Amsterdam hoe de sportwereld eruit zou zien als vrouwen de meerderheid vormen onder atleten en sportbestuurders. Leidt dit tot een eerlijker speelveld, betere financiering en meer vrouwelijke sporters op zowel amateur- als topniveau? En hoe zou de sportwereld geleid worden als het bestuur alleen uit vrouwen bestaat? 

Samen met toonaangevende gasten schetsen presentatoren Rocky Hehakaija en Isabel Sheridan een utopische wereld waarin vrouwen volop vertegenwoordigd worden in sportbesturen. Tijdens deze avond staan er enkel vrouwen aan de top en ontdekken we of een cultuuromslag mogelijk is. Net als tijdens sport wordt er snel geschakeld; we bekijken alle facetten die in de sportwereld van belang zijn door een vrouwelijke bril.

Over de sprekers

Marloes Coenen is voormalig MMA-vechter, drievoudig wereldkampioen, coach en analyst. 

Voormalig Nederlandse voetballer Daphne Koster is sinds 2017 is manager van de Ajax Vrouwen en De Toekomst.

Carolina Trujillo is een Uruguayaans-Nederlands schrijver en sport columnist voor het NRC Handelsblad.

Marianne Timmer voormalig schaatskampioen en schaatscoach. Momenteel coacht zij anderen op het gebied van vitaliteit.

Sophie Schwartz, voor sommigen beter bekend als volkszangeres Sophie Straat, maakte samen met docent Hilde Barwegen de documentaire Mijn Club (VPRO), waarin ze onderzoek doen naar homofobie, racisme en seksisme in hun geliefde sport: voetbal.

Delaila Amega is professioneel handbalster. 

Marijn de Vries is schrijver, wieleranalist, presentator en columnist voor verschillende media. 

De drie door de jury bekroonde IDFA-documentaires Apolonia, Apolonia, Reis door onze wereld (Journey through our world) en Paradise zijn te bekijken in De Balie. Het programma van IDFA on Tour 2023 ziet er als volgt uit:

10:30 uur Apolonia, Apolonia (116′ min)

12:26 uur lunchpauze (ongeveer 50′ min)

13:15 uur Paradise (88′ min)

14:45 uur koffiepauze (20′ min)

15:05 uur Reis door onze wereld (113′ min)

Apolonia, Apolonia

Apolonia, Apolonia portretteert de kunstenaar als jonge vrouw. Apolonia is getalenteerd, maar is dat genoeg om door te breken in de kunstwereld? Een indrukwekkende film die dertien jaar bestrijkt uit een allesbehalve doorsnee leven.

Winnaar van de IDFA Award for Best Film in de International Competition

Journey Through Our World

Reis door onze wereld (Journey Through Our World) laat het eerste coronajaar door de ogen van documentaire-veteranen Petra Lataster-Czisch en Peter Lataster zien, die liefdevol de camera richten op hun gekrompen wereld. Hun kalme verslag vangt het wonderlijke van deze unieke historische periode.

Winnaar van de IDFA Award for Best Editing in de International Competition en van de IDFA Award for Best Dutch Film

Paradise

Een hittegolf in Siberië leidt tot enorme bosbranden. Dorpsbewoners slaan de handen ineen om het vuur te bedwingen, door hen De Draak genoemd. Paradise is een visueel sterke film over het inferno dat klimaatverandering kan veroorzaken.

Winnaar van de IDFA Award for Best Cinematography in de International Competition

-aan ons geliefde publiek.

-dit is een aankondiging van de republiek in de balie

–op maandag 2 januari 2023.

–welkom in het nieuwe jaar.

–toegang vrij.

-de voorstelling gaat door in de salon.

–aanvang: 20 uur 30

–maar ook als je wat later bent kun je binnenkomen!

-het nieuwe repertoire bestaat uit voorgenomen reprises en creaties. vlak voordat we beginnen, ter plekke, wordt op genoemde datum de nieuwe speellijst gemaakt.

in de vorige aflevering van 5 december werd het volgende gelezen:

annette kouwenhoven
een ontmoeting met de russische filosoof
-oxana timofeeva,
door elisabeth von thadden
-fragment
uit: ‘die zeit’ november 2022

maureen teeuwen
-marcel proust
uit: ‘de vijfenzeventig bladen’
-een avond op het land

margijn bosch
-salman rushdie
joseph anton – een memoir 2012
-proloog: de eerste kraai
vertaald door martine vosmaer,
els van der pluijm en karina van santen

vincent vandenberg
interview met de toneelspeler
-ko van dijk
midden jaren zestig

vincent vandenberg,
bert wagenaar van kreveld
-jorge louis borges
twee sonnetten:
-everness
-al espejo
vertaling: paul claes

jan raes
-jill lepore
fragment uit:
these truths
2022

alexander nieuwenhuis
-baptiste morizot 2022
fragment
-het levende laten opvlammen’
vertaling: gertrud maes

jan joris lamers
-w.g. sebald
uit ‘emigrés 1992
vertaling: ria van hengel
-dr. henry selwyn

matthias de koning
-hans magnus enzensberger
poezie:
-vroeger
vertaling: peter nijmeijer

-bertolt brecht
fragmenten uit:
-kleines organon
voorjaar 1948
vertaling: loek zonneveld

florian diepenbrock
bespreekt de ontvangst van:
‘de collectieven’
een onlangs verschenen
geillustreerde bundel essays:
‘het is gezien, het is niet onopgemerkt gebleven!’

-anna achmatova

uit: de geheimen van het vak

-het scheppen

’t gaat zo: je voelt een loomheid in je zinken;
een klok blijft almaar galmen in je oor,
terwijl ver weg nog donderslagen klinken.
’t is of ik onbekende stemmen hoor,
gevangen stemmen,jammerend en steunend,
of een geheime cirkel mij omsluit,
maar in die afgrond van gefluister, kreunen,
verheft één klank zich boven alles uit.
en eromheen komt alles tot bedaren,
zodat je ’t gras hoort groeien in het bos,
en hoe het kwaad een voettocht maakt op aarde …
maar dan maakt plotseling een woord zich los,
seinbellen rinkelen, een rijm komt binnen, –
op dat moment begrijp ik alles weer,
en de zo simpel gedicteerde zinnen
vlijen zich op de witte bladzij neer.

5 november 1936

ik heb niets op met martiale oden,
een rijke elegie is niet mijn wens.
in verzen is ontijdigheid geboden,
anders dan bij de mens.

als u eens wist hoe poëzie kan groeien
uit afval, zonder dat er sprake is
van schaamte, zoals paardebloemen bloei.
bij ’t hek, en ganzevoet en klis.
 
de frisse geur van teer, een kreet van woede,
een vreemd gevormde schimmel op de muur. ..
dan klinkt opeens, tot uw en mijn genoegen,
een vers op, teder en vol vuur.

21 januari 1940

vertaling: margriet berg en marja wiebes

-we verwachten zoals altijd plotseling nieuwe bijdrages, discussies en reacties.

‘de republiek'(open kunstenaarscollectief sinds 1992

Over de Republiek

Al 30 jaar een artistieke vrijstaat voor de korte termijn.

De Republiek is een maandelijkse bijeenkomst waar in beginsel iedere artistieke professional met een zinvol voorstel terecht kan. Een collectief onderhouden binnenplaats waar de voorwaarden bepaald worden door het werk in plaats van andersom (of, verwarrender, ergens daar tussenin).

De Republiek komt voort uit Maatschappij Discordia, dat in 1992/1993 een samenwerking opzette met de toenmalige instituten Toneelgroep Amsterdam, Nieuw West en Felix Meritis. Met restgeld van deze gesubsidieerde partijen werd een plek gecreëerd waar ook ongesubsidieerde podiumkunstenaars hun ideeën op toneel konden brengen. 

Een lange, rijke en bewogen geschiedenis van De Republiek heeft geleid tot een vaste eerste maandag van de maand in De Balie; met in ieder geval een opening van Lamers en De Koning.

The surprising combination of bright colours, in your face text and thumping beats has been characteristic for Tony Cokes’ unique and striking video essays for decades. Cokes’ art challenges its audience to re-evaluate the political role of art and media. What does it mean to stand in solidarity with the Black Lives Matter protests of 2020: is it empathy or complicity? What role does pop music play in the War on Terror? From 22 December until 8 January, Cokes’ video works will take over de entire building of De Balie.

In his work, Cokes shows us the ambiguity and complexity of our modern capitalist society. He intertwines themes like gentrification, pop music and racial inequality, and combines the ideas of thinkers such as Paul Gilroy, Tino Seghal and James Baldwin with music by Michael Jackson, Morissey, Krafwerk and Nancy Sinatra.

The exhibition at De Balie has been curated in close consultation with Tony Cokes. The display of Tony Cokes’ works at De Balie is a partner project of the Hartwig Art Foundation and is based on their generous loans of works by the artist.

About Tony Cokes

Tony Cokes lives and works in Providence, Rhode Island, where he serves as Professor in the Department of Modern Culture and Media at Brown University. Recent solo exhibitions include MACRO Contemporary Art Museum, Rome (2021); CIRCA, London (2021); Museu d’Art Contemporani de Barcelona, Barcelona (2020); ARGOS centre for audiovisual arts, Brussels (2020); Carpenter Center for the Visual Arts, Harvard University, Cambridge, Massachusetts (2020); BAK – basis voor actuele kunst, Utrecht, Netherlands (2020); Luma Westbau, Zurich (2019); Goldsmiths Centre for Contemporary Art, London (2019); The Shed, New York (2019); Greene Naftali, New York (2018); Kunsthall Bergen, Bergen, Norway (2018); and REDCAT, Los Angeles (2012).

On 6 January, Tony Cokes will speak in De Balie about his work.

Rotterdamse wethouder Vincent Karremans (VVD), gaat in gesprek met de studenten van het Zadkine Business College in Rotterdam over vrijheid, democratie en actief burgerschap.

Vrijheid is van levensbelang. Hoe vrij zijn we in een land dat te maken heeft met een toeslagenschandaal, een woningcrisis en een oorlog op Europees grondgebied? Vrijheden beschermen vereist gedeelde waarden en gezamenlijk vertrouwen in de democratie. Tegelijkertijd gedijt vrijheid ook bij meningsverschillen, bij frictie tussen de ideeën van de één en de ander. En dus bij het voeren van goede gesprekken.

Nationaal Gesprek over Vrijheid

Het Nationaal Gesprek over Vrijheid (NGOV) is een gesprek tussen studenten van het middelbaar beroepsonderwijs en bestuurlijk Nederland over burgerschap en democratie. In wat voor maatschappij willen we leven en hoe werken we hier samen naartoe? Kijk op de pagina van Nationaal Gesprek over Vrijheid voor meer informatie en komende editie.

Hoe kan de kogeltrein in Japan de snelheid van 400 km per uur bereiken? De voorkant heeft dezelfde vorm als de snavel van een ijsvogel. Door de spitse neus en een inkeping aan de zijkant beweegt de trein zich soepel door de lucht om snelheid te behouden, net zoals een ijsvogel die het water induikt. Deze trein is één van de vele voorbeelden van biomimetica of biomimicry, ofwel het imiteren en leren van de natuur bij de ontwikkeling van nieuwe technologie.

In de afgelopen jaren is biomimicry breed ingezet en zijn er onder andere de vleugels van vliegtuigen, energiezuinige kantoorgebouwen, pigmentvrije verf en andere uitvindingen geïnspireerd op verschijnselen uit de natuur. Mensen weten handig af te kijken van de uitgedachte ideeën die om ons heen voorkomen. Toch werpen deze toepassingen vragen op over hoe we ons als mens tot de aarde verhouden. We zien de natuur als inspiratiebron, maar onze uitvindingen dragen bij aan welvaart en gaan ten koste van de planeet. Hoe kunnen we leren van de natuur op een manier die een harmonieuze relatie tussen mens en omgeving stimuleert?

Tijdens deze Techdenkers onderzoeken we hoe we de aarde een centralere rol kunnen geven in hoe we denken over technologie. Kunnen technologische innovaties daadwerkelijk natuurvriendelijk en verantwoord zijn? Door het bespreken van verschillende voorbeelden verkennen we hoe een symbiotische relatie tussen technologie en natuur eruit zou zien.

Stilstaan bij vooruitgang

Met de programmaserie Techdenkers slaan De Balie en Adyen de handen ineen om tot serieuze en structurele reflectie op de rol van technologie in onze samenleving te komen. We gaan de dialoog aan met specialisten, beleidsmakers, kunstenaars en ervaringsdeskundigen en onderzoeken het spanningsveld tussen wat kan en wat wenselijk is. 

Sinds maart 2022 vindt er iedere maand een programma plaats in de evenementenruimte van het nieuwe kantoor van Adyen aan het Rokin. De programma’s worden inhoudelijk verzorgd en uitgezonden door De Balie.