Ongedocumenteerde Amsterdammers
2020: Onderzoek naar de situatie van Amsterdam- mers zonder papieren
In het najaar van 2020 onderzocht De Balie Live Journalism de situatie van Amsterdammers zonder papieren en misstanden bij hun werk in legale sectoren.
Amsterdam telt naar schatting duizenden ongedocumenteerde mensen. Velen van hen werken zonder papieren in de schoonmaak, horeca, bouw of andere legale sectoren en dragen zo bij aan de economie van de stad. Maar in deze schaduweconomie vinden ook misstanden en uitbuiting plaats. Ongedocumenteerde Amsterdammers kunnen in handen vallen van malafide werkgevers, mensenhandelaren en huisjesmelkers. Welke rechten worden geschonden en hoe houden we dit met zijn allen in stand?
Deze voorstelling ook bij jouw organisatie of school? Neem contact op met livejournalism@debalie.nl
Verdieping
Artikel – Overwerken zonder doorbetaald te krijgen, een salaris ver onder het minimumloon of werkzaamheden die gevaarlijk zijn. De Balie Live Journalism en AT5 spraken de afgelopen maanden tientallen ongedocumenteerden die zwart werken in legale sectoren en daar een kwetsbare positie hebben. Ruim vier maanden onderzoek levert een pessimistisch beeld op. Ook van de controle.
Portret – Michael* (60) woont meer dan twintig jaar in Nederland. Hij werkt in de horeca, soms zwart en soms met de identiteitspapieren van een ander. Zijn baas gaf hem aan bij de politie en betaalde hem niet uit. Dat is hij wel verplicht. Het schoonmaakbedrijf, de eigenaar van de identiteitspapieren en het café waar
Reportage – Kinderen wier ouders geen geldige verblijfspapieren hebben, wacht een sombere toekomst zodra ze 18 worden. Tot die tijd mogen ze naar school en leiden ze een leven als andere Amsterdamse jongeren. Maar bij volwassenheid moeten ze eigenlijk weg uit Nederland. Dat lot wacht ook Kamilla en Ashley. De 13-jarige Kamilla en de 15-jarige
Interview – Het is niet goed gesteld met de arbeidsrechten van huishoudelijk werkers in Nederland. En het staat er nog slechter voor met de rechten van huishoudelijk werkers zonder verblijfsvergunning. Dat stelt Natalia Robledo-Contreras, voorzitter van de FNV-netwerkgroep Migrant Domestic Workers (MDW/FVN). Met de Migrant Domestic Workers komt ze op voor de belangen van huishoudelijk
Portret – Daniël* (37) kwam in 2016 aan in Nederland. Zijn pogingen om een verblijfsvergunning te verkrijgen liepen tot nog toe op niets uit. Nu leeft hij zonder papieren in Amsterdam, waar hij met veel moeite zo nu en dan wat werk vindt. Volgens Daniël kreeg hij te maken met slecht werkgeverschap. Zo maakte hij als
Programma – Hoe belangrijk is het om je huishoudelijk hulp goed te kennen? Niet iedereen kiest ervoor de schoonmaker door te betalen bij ziekte, en de ene werkgever betaalt een lager uurloon aan de oppas dan de andere. Op 23 oktober ging De Balie Live Journalism in gesprek met huishoudelijk werkers en andere Amsterdammers, over
Reportage – Amsterdam kent een schaduweconomie van tienduizenden ongedocumenteerde arbeidsmigranten. Lage uurprijzen, achterstallige betalingen en bedreigingen zijn niet uitzonderlijk. Door het illegale circuit zijn niet alleen ongedocumenteerden het slachtoffer, maar ook legale werknemers, omdat hierdoor oneerlijke concurentie ontstaat. Controle is er nauwelijks en bewijzen is vaak lastig. Maar na lang onderzoek van AT5 en de
Portret – Idrissa (25) verblijft sinds januari in Nederland. Hij werkt nu zonder papieren en zonder contract in de Amsterdamse haven, waar het altijd afwachten is hoeveel hij betaald krijgt. Hoe is het om zo’n onzeker bestaan te leiden? Nationaliteit: Senegal. Foto: Zsarà Grünfeld Ik werk nu zo’n vier maanden in de haven. Een Gambiaanse
Portret – Nneka (38) is nu een jaar in Nederland: hoe is het om zonder papieren in Nederland aan te komen en aan de slag te willen? Ze is nog in afwachting van haar asielprocedure en mag niet werken. Ze heeft geen maandelijks inkomen en is afhankelijk van liefdadigheid en de kerk. Nationaliteit: Nigeria. Films
Portret – John* (32) is nu anderhalf jaar in Nederland zonder papieren. Hij heeft geen vaste verblijfplaats, soms slaapt hij in de nachtopvang, soms op straat. Volgens John maakte de wasserette waar hij werkte misbruik van zijn situatie, verdiende hij onder het minimumloon, en heeft hij nog 3000 euro aan achterstallig salaris tegoed. Het verzamelen van
Reportage – Nog precies 4.450 euro achterstallig loon heeft Bambang* (60) tegoed van zijn voormalige werkgever. De Indonesiër, die als schoonmaker en daarna als kok zo’n drie jaar in dienst was van een Surinaams afhaalrestaurant in Amsterdam-West, heeft de gemaakte werkuren en het niet betaalde loon in 2017/2018 minutieus bijgehouden. Het stapeltje briefjes, waar Bambang
Portret – Faisol Iskandar Subroto (41) is schoonmaker en voorzitter van de Indonesian Migrant Workers Union (IMWU). Hij is nu twaalf jaar ongedocumenteerd in Nederland, in die tijd maakten werkgevers en verhuurders vaak misbruik van zijn situatie. Afgelopen weekend verscheen hij al in de reportage over uitbuiting en wanbetaling van ongedocumenteerde werkers in NRC Handelsblad,
Portret – Nog precies 4450 euro achterstallig loon heeft Rusianto* (60) tegoed van zijn voormalige werkgever. De Indonesiër, die als schoonmaker en daarna als kok zo’n drie jaar in dienst was van een Surinaams afhaalrestaurant in Amsterdam-West, heeft het allemaal minutieus bijgehouden. Voor elke week een apart briefje, met de gemaakte werkuren, de niet-uitbetaalde uren.
Podcast – Onze onderzoeksredactie Live Journalism doet al maanden onderzoek naar ongedocumenteerden in Amsterdam. Daarbij stuiten ze op de vele verhalen van mensen zonder papieren die worden uitgebuit door hun werkgever. Welke rechten heb je als je niet de goede papieren hebt? Programmamaker Tim Wagemakers praat met mensenhandel Annet Koopsen, zij werkt al lange tijd
Portret – Howa is nu twintig jaar in Nederland. De afgelopen vijf jaar had ze verblijfspapieren en kwam ze goed rond als schoonmaker. Recent verloor ze haar verblijfsvergunning en werkte illegaal verder. Hoe is het om vast te lopen in asielprocedures en tegelijkertijd zwart te moeten werken om te overleven? Nationaliteit: Liberia. Foto: Zsarà Grünfeld
Portret – Mohamed (26) is nu negen maanden in Nederland: hoe is het om zonder papieren in Nederland aan te komen en aan de slag te willen? Begin dit jaar vroeg hij asiel aan in Nederland, maar volgens Europese regelgeving moet dat in Spanje, het eerste Europese land waar hij was. Mohamed verblijft in een
Column – “Jullie onderzoek is problematisch. Stel dat ik geen papieren heb, waarom zou ik dan vertellen wie mij slecht betaalt? Dan wordt mijn werkgever opgepakt, ben ik mijn baan kwijt en word ik overgeleverd aan de politie.” Na keihard werken, amper rondkomen, achterstallig onderhoud en kansenongelijkheid in het onderwijs, is De Balie Live Journalism weer